رایانه کار ICDL درجه۲
ICDL چیست ؟
در بیشتر کشورهای توسعه یافته و صاحب فناوری و در بعضی کشورهای در حال توسعه آموزش علوم کامپیوتری و فراگیری دانش IT -Information Technology جزو برنامه های اصلی مدارس ، دبیرستانها و دانشگاهها به شمار می آید . در ایران نیز برنامه توسعه و کاربردی فناوری ارتباطات و اطلاعات موسوم به ( تکفا ) مهمترین برنامه دولت در زمینه توسعه ، گسترش و کاربردی ساختن IT در کشور محسوب می شود .
ICDL- International Computer Driving License ICDL گواهینامه ای است بین المللی جهت استفاده از کامپیوتر در حدی که نیازهای مقدماتی و اصلی کاربر را پاسخگو باشد . دوره ی آموزشی که در ادامه خواهد آمد و حدود ۱۰ صفحه را در بر خواهد گرفت شما را با اولین مبحث و مقدمات این استاندارد آشنا می سازد .
کامپیوتر چیست؟
شاید در میان این همه مطلب و مقاله تخصصی، بحث در باره اینکه (کامپیوتر چیست؟) کمی عجیب و غیر معمول به نظر بیاید، ولی به نظر می رسد ارائه یک تعریف جامع و کامل از کامپیوتر، قبل از هر بحثی ضرورت دارد. تا وقتی تعریف کامپیوتر به صورت دقیق ارائه نشود، ممکن است بین خواننده و نویسنده ی مقالات، اختلاف نظر پیش بیاید!
من قبل از اینکه این مطلب را بنویسم به بعضی از کتابها و سایت ها مراجعه کردم تا تعریف دقیق کامپیوتر را از نظر آنها بدانم، ولی تعریف هیچ کدام، نظرم را تامین نکرد! من کامپیوتر را با توجه به بلوک دیاگرام یک سیستم کامپیوتری تعریف می کنم:
شکل- ۱) بلوک دیاگرام یک سیستم کامپیوتری (کامپیوتر) در حالت کلی
همانطوری که در این شکل دیده می شود، یک سیستم کامپیوتری از سه بخش اصلی تشکیل شده است:
الف) پردازنده (CPU)
ب) حافظه (Memory)
ج) ورودی – خروجی (Input – Output)
پردازنده: در واقع مغز اصلی کامپیوتر است که پردازش آنجا انجام می گیرد. پردازش از نظر ما یعنی عملیات محاسباتی و منطقی. (توجه کنید که به منظور خلاصه کردن عملیات؛ عملیاتی نظیر انتقال ، جابجایی و دیکد کردن در دل این کلمات نهان شده است). در کامپیوترهای شخصی (PC)، پردازنده از نوع ریزپردازنده (میکروپروسسور) است. (توضیحات مفصل این اصطلاحات در بخش های مختلف سایت آمده است. در فهرست مقالات سایت میکرو رایانه جستجو کنید).
حافظه: منظور حافظه های الکترونیکی یا همان حافظه های ساخته شده از نیمه هادی است. لازم به ذکر است که بعضی مواقع از هارددیسک هم به عنوان حافظه (حافظه مجازی) یاد می شود، ولی در این بحث منظور فقط همان تراشه های نیمه هادی است و شامل هارددیسک نمی شود.
ورودی – خروجی: منظور از ورودی-خروجی همه دستگاه ها و تجهیزات جانبی است که در کنار پردازنده قرار می گیرد. مثلا مونیتور، کی برد، موس و… حتی کارت شبکه، مودم و…
بقیه اجزا هر سیستم کامپیوتری را می توان در درون هر یک ار بلوک های فوق قرار داد.
بنابراین با توجه به سه قسمت فوق از بلوک دیاگرام سیستم کامپیوتری، حالا می توانیم یک تعریف دقیق و جامعی از کامپیوتر ارائه دهیم.
کامپیوتر چیست؟
کامپیوتر سیستمی است (ماشینی است) که دارای سه بخش فوق بوده و توسط برنامه کنترل شود. یعنی برنامه ایی که در حافظه قرار داده می شود؛ و به آن نرم افزار می گوییم؛ در داخل پردازنده اجرا شده و نتیجه را در خروجی نمایش دهد. البته کامپیوتر ممکن است دارای ورودی باشد، یا احیانا ورودی نداشته باشد. (مثلا سیستمی را تصور کنید که عملیاتی را بر اساس برنامه ریزی داخلی خود انجام داده و فرمانی را صادر کند.)
بنابراین هر سیستمی را که در این تعریف بگنجد، کامپیوتر خواهیم دانست، هرچند مردم آن را کامپیوتر ندانند. با تعریف فوق ممکن است یک دستگاه صنعتی و یا حتی یک عروسک را که در این چهار چوب بگنجد، کامپیوتر بنامیم. و هر سیستمی که با این تعریف سازگار نباشد، آن را به عنوان کامپیوتر به رسمیت نخواهیم شناخت، هرچند مردم آن را کامپیوتر بدانند!
مثلا خیلی از مردم در اصطلاحات روزمره خودشان ساعت های دیجیتال را ساعت های کامپیوتری می نامند ولی ساعت های دیجیتالی که در بازار موجود است، در این تعریف کامپیوتر نمی گنجد، زیرا برنامه ایی در حافظه آن قرار داده نمی شود که توسط پردازنده کنترل و اجرا شود.
تاریخچه استفاده از کامپیوتر
در مقابل کلمه ی Computer در دائره المعارفها نوشته شده است : محاسبه کردن ، تخمین زدن ، حساب کردن و ما Computer را به نام ماشین محاسبه گر می خوانیم .
کامپیوتر آخرین زنجیر از حلقه ماشین های محاسبه گر و ذخیره کننده اطلاعات می باشد . البته چیزی که کامپیوتر را از دیگر ماشینهای محاسبه گر جدا کرده است ، در واقع سرعت ، دقت و اطمینان بالا در انجام کارهاست .
کامپیوترهای امروزی در مقیاس میلیونها عملیات در ثانیه اندازه گیری می شود . هر چند ممکن است این عملیات ساده باشد ، اما ترکیب آنها به روشهای مختلف ، منجر به ظهور آرایش عظیمی از عملکردهای مفید می گردد . این موضوع تقریبا تمام اتفاقی است که طی سه چهار دهه اخیر ( که معادل است با کل تاریخ کامپیوترهای تجاری ) به وقوع پیوسته است .
کامپیوترهای امروزی بسیار کوچکتر طراحی شده اند . به طوری که به راحتی بر روی یک میز جا می گیرند . چیزی که قبلا یک اتاق بزرگ را به طور کامل اشغال می کرد ، امروزه در یک جعبه کوچک جا می شود . در عین حال که کامپیوترهای امروزی توانایی ذخیره اطلاعات بیشتر و سرعت بیشتر در محاسبه را دارند .
کامپیوتر ماشینی است که سه کار انجام میدهد : ورودی ساخت یافته را میپذیرد، آن را بر طبق قوانین از پیش تعریف شده ای پردازش میکند، و نتایج را به عنوان خروجی نمایش میدهد.
واحد پردازش مرکزی CPU
مدت زمان انجام یک کار بوسیله کامپیوتر، به عوامل متعددی بستگی دارد که اولین آنها ، سرعت پردازشگر Processor کامپیوتر است . پردازشگر یک تراشه الکترونیکی کوچک در قلب کامپیوتر بوده و سرعت آن بر حسب مگاهرتز MHz سنجیده می شود . هر چه مقدار این پارامتر بیشتر باشد ، پردازشگر سریعتر خواهد بود و در نتیجه قادر خواهد بود ، محاسبات بیشتری را در هر ثانیه انجام دهد . سرعت پردازشگر به عنوان یکی از مشخصه های یک کامپیوتر به قدری در تعیین کارآیی آن اهمیت دارد که معمولا به عنوان یکی از اجزای تشکیل دهنده نام کامپیوتر از آن یاد می شود . تراشه پردازشگر و اجزای الکترونیکی که آن را پشتیبانی می کنند ، مجموعا به عنوان واحد پردازش مرکزی یا CPU شناخته می شوند .
واحد پردازش مرکزی با حروف اختصاری CPU -Central Processing Unit واحد محاسباتی و کنترلی کامپیوتر است که دستورالعمل ها را تفسیر و اجرا میکند. کامپیوترهای بزرگ و مینی کامپیوتر های قدیمی بردهایی پر از مدارهای مجتمع داشته اند که عمل واحد پردازش مرکزی را انجام داده است. واحدهای پردازش مرکزی ، تراشه هایی که ریز پردازنده نامیده میشوند ، امکان ساخت کامپیوترهای شخصی و ایستگاههای کاری را میسر ساخته اند. در اصطلاح عامیانه CPU به عنوان مغز کامپیوتر شناخته میشود.
سخت افزار
هنگامیکه به قصد خرید یک کامپیوتر وارد بازار می شوید ، بلافاصله با انتخابهای بسیار متعددی مواجه می شوید . این انتخابها ، حتی افرادی را که در به کارگیری کامپیوتر دارای تجربه هستند ، دچار سردرگمی می کنند . در نتیجه ، برای اتخاذ یک تصمیم معقول لازم است با عملکرد اجزای اصلی یک سیستم کامپیوتری و معیارهایی که باید بر اساس آنها تصمیم بگیرید ، آشنا باشید وگر نه قطعا در انتخاب یک سیستم کامپیوتری که نیاز شما را پاسخگو باشد دچار مشکل خواهید شد . همانطور که می دانید کامپیوتر کاربردهای فراوانی دارد و مقدار حافظه ی آن می بایستی متناسب با نوع کاری کاربر تنظیم گردد تا بتواند از لحاظ سرعت ، امنیت، مقدار ذخیره سازی اطلاعات و دیگر تجهیزات پاسخگو باشد . حال آنکه در خرید یک سیستم کامپیوتری وجود برخی از قطعات لازم و اجباری و برخی دیگر حالت اختیاری دارد. به عنوان مثال اگر یک Pc دارای کارت گرافیکی نباشد قطعا استفاده از آن غیر ممکن خواهد بود اما اگر همان سیستم قلم نوری نداشته باشد شاید کاربر با مشکل چندانی مواجه نشود . پس مهمترین مساله در انتخاب قطعات سخت افزاری نیاز کاری کاربر می باشد .
سخت افزار عبارتست از تجهیزات فیزیکی که سیستم کامپیوتری را تشکیل میدهند از جمله نمایشگر ( مونیتور)، چاپگر ، صفحه کلید ، کابلها و غیره . سخت افزار به همراه نرم افزار برای انجام وظایف بر روی کامپیوتر کار میکند. سخت افزار از تعدادی قطعات تشکیل میشود که هر کدام کاربرد مشخصی دارند.
دوره غیر حضوری است و محتوای الکترونیکی در قالب CD یا DVD به آدرستان ارسال می گردد
پس از پایان گواهی و مدرک معتبر دوره آموزشی رایانه کار ICDL درجه۲ با قابلیت ترجمه رسمی دریافت می نمایید
مشاوره رایگان: ۰۲۱۲۸۴۲۸۴ و ۰۹۱۳۰۰۰۱۶۸۸ و ۰۹۳۳۰۰۲۲۲۸۴ و ۰۹۳۳۰۰۳۳۲۸۴ و ۰۹۳۳۰۰۸۸۲۸۴ و ۰۹۳۳۰۰۹۹۲۸۴
انواع دوره های آموزش مجازی ICDL با مدرک معتبر:
دوره آموزشی ICDL با عناوین مختلف به صورت تک موضوعی یا جامع ارائه می گردد، علاقه مندان می توانند با ثبت نام در دوره های ذیل بدون نیاز حضور فیزیکی در دوره، بسته آموزشی مربوط را درب منزل دریافت و هر زمان که تمایل داشتید به صورت خود آموز مطالعه نمایید، در پایان و هر زمان که آماده بودید در آزمون آنلاین شرکت کنید و یا به جای آن برای بنیاد آموزش مجازی ایرانیان یک پروژه پایان دوره ارسال نمایید تا ارزیابی گردد و در نهایت پس از قبولی مدرک معتبر ICDL را دریافت نمایید.
۱) رایانه کار جامع ویژه سازمان ها و ارگان ها
۲) کار با واژه پرداز Word
۳) کار با صفحه گسترده Excel
۴) کار با ارائه مطالب PowerPoint
۵) کار با پایگاه داده اکسس ACCESS Database
۶) کاربر رایانه ICDL (کارودانش مناسب جهت دیپلم)
۷) رایانه کار ICDL درجه ۲
۸) رایانه کار ICDL درجه ۱
۹) دوره آموزشی جامع مهارتهای رایانه کار درجه ۱ و درجه ۲
نرم افزار
نرم افزار وجه غیر قابل لمس به کارگیری کامپیوتر می باشد . نرم افزار یک نام عام است که به تمام برنامه ها ( که خود مجموعه ای از دستورالعملها می باشند ) اطلاق شده و نحوه رفتار کامپیوتر را تعیین می کنند . هنگامیکه سخن از نرم افزار به میان می آید منظور مجموعه ای از صفر و یک هایی است که برای سخت افزار قابل خواندن باشد اما برای یک برنامه نویس لازم نیست که با زبان برنامه نویسی ماشین آشنا باشد اکثر نرم افزارهایی که شاید خود شما هم نام آنها را شنیده باشید این قابلیت را دارند که دستورالعملها را به زبان ماشین تبدیل نمایند)مانند زبان C ضمن اینکه هر نرم افزار قابلیت های خاص خود را دارد که کار کردن با آنها را سخت یا آسان می کند) . برخی از نرم افزارها هم الزاما به زبان ماشین نوشته می شوند( مانند زبان اسمبلی ). به طور کلی هر نرم افزار به یکی از دو دسته نرم افزارهای سیستمی و نرم افزارهای کاربردی تعلق دارد .
نرم افزار (Soft ware ) یا برنامه های کامپیوتری دستور العملهایی هستند که باعث کار کردن سخت افزار (Hardware) میشوند. نرم افزار سیستم ( سیستمهای عامل ) که کار کامپیوتر را کنترل میکنند و برنامه های کاربردی مانند برنامه های واژه پردازی صفحه گسترده ها ، پایگاه داده ها که وظایف را برای کاربران کامپیوتر انجام میدهند ، دو نوع اصلی نرم افزار هستند.
نرم افزار شبکه که باعث ارتباط گروهی از کامپیوتر ها میشود و نرم افزار برنامه نویسی که ابزار هایی را برای نوشتن برنامه ها در اختیار برنامه نویسان قرار میدهد دو گروه اضافی دیگر هستند.
اینترنت
از مجموعه مهارت های آموزشی استاندارد ICDL ،آموزش اینترنت است . در شرایط حاضر اصلی ترین و مهم ترین رکن فراگیری آموزشهای فنآوری اطلاعات تسلط کار با اینترنت است . اینترنت همچون شاهراهی است برای ارتباط تمامی مردم جهان با یکدیگر برای تبادل هر گونه اطلاعات و ایده ها .
برای فراگیری این دوره ی آموزشی لازم است که با سیستم عامل Windows XP آشنایی داشته باشید تا در فراگیری این مباحث دچار سردرگمی نشوید .
ضمنا برای فراگیری این دوره لازم است سیستم کامپیوتر شما دارای امکانات اتصال به اینترنت و برنامه Internet Explorer ورژن ۶ یا بالاتر بوده و مودم Modem با سرعت مناسب باشد.
همچنین داشتن برنامه های آکروبات ریدر ( Adobe Acrobat ) و همچنین داشتن نرم افزار فلش پلیر ( Flash Player ) در خیلی از مواقع برای مشاهده مطالب آموزشی سایت ها و کتابخانه های مجازی (کتابهای الکترونیکی یا E-book ضروری است)
اینترنت چیست ؟
شبکه ای که از لحاظ مقیاس جغرافیایی در سطح جهان گسترش یافته است . اینترنت مخفف کلمات International Network به معنای شبکه جهانی می باشد.
شبکه چیست ؟
به مجموعه ای از اتصالات بین دو یا چند کامپیوتر و زبانی( Protocol) که این کامپیوترها به کمک آن با یکدیگر صحبت می کنند شبکه می گویند. وقتی که ما دو یا چند کامپیوتر را به یکدیگر متصل کنیم به گونه ای که این دو بتوانند با هم تبادل اطلاعات کنند در واقع یک شبکه ساخته ایم.
اهداف شبکه :
۱- استفاده از منابع مشترک ( اطلاعات ، نرم افزارها و سخت افزارها)
۲- به روز بودن اطلاعات
۳- جلوگیری از افزونگی اطلاعات
۴- تبادل سریعتر و دقیقتر اطلاعات
تقسیم بندی شبکه ها از لحاظ مقیاس جغرافیایی :
LAN شبکه محلی : که مخفف Local Aria Network میباشد ، شبکه ای است با سرعت بالا که به منظور برقراری ارتباط و مبادله داده ها بین کامپیوترها در یک محدوده جغرافیایی کوچک مثل یک اداره ، یک ساختمان و یا یک طبقه از یک برج طراحی شده است.
WAN شبکه بندی وسیع : که مخفف Width Aria Network میباشد ، جهت مبادله اطلاعات بین فواصل بسیار دور بکار میرود. این شبکه ناحیه جغرافیایی وسیعی مانند کل یک کشور و یا کل یک قاره را در بر میگیرد. شبکه های WAN ممکن است از خطوط استیجاری شرکت مخابرات و یا ماهواره های مخابراتی جهت مبادله اطلاعات استفاده کنند.
MAN شبکه شهری : که مخفف Metropolitan Aria Network میباشد شبکه های متعددی را که در نواحی مختلف یک شهر بزرگ واقع شده اند ، به یکدیگر متصل و مرتبط میسازد.
تجهیزات لازم برای شبکه کردن :
۱- کارت شبکه ( NIC ) که مخفف Network Interface Card میباشد.
۲- رسانه انتقال که مخفف Transmission Medium میباشد.
۳- سیستم عامل شبکه NOS که مخفف Network Operating System میباشد.
انتخاب تکنولوژی برای شبکه :
پیش از اینکه سخت افزار شبکه خود را خریداری کنید درباره استانداردی که میخواهید برای متصل کردن شبکه خود به کار برید، تصمیم گیری نمایید. کارتهای رابط شبکه و کابلهایی که انتخاب می کنید می بایست از استاندارد انتخابی شما پشتیبانی کند.
عمدتاً از دو نوع استاندارد شبکه استفاده میشود. Token Ring و اترنت.
استانداردهای شبکه
عمدتاً از دو نوع استاندارد شبکه استفاده میشود. Token Ring و اترنت .
اترنت ( Ethernet )
یک تکنولوژی مبتنی بر مجادله و درگیری است بدین معنا که هیچ کنترلی بر کامپیوترهای انتقال دهنده اطلاعات در شبکه ندارند و زمانی که ۲ کامپیوتر همزمان اقدام به ارسال اطلاعات از طریق کابلها میکنند این امر منجر به برخورد داده ها میشود بنابـــراین اطلاعات پس از تاخیر به مقصد میرسند مجادله داده ها میتواند سرعت یک شبکه شلوغ را کاهش دهد . استفاده از تکنولوژی اترنت ارزانتر از تکنولوژی Token Ring است چرا که تکنولوژی اترنت وسیله ای برای کنترل کامپیوتر انتقال دهنده اطلاعات ندارد اترنت برای دفاتر اداری کوچک و مصارف خانگی ایده آل است .
Token Ring :
در تکنولوژی Token Ring انتقال داده ها توسط Token ) یک کاربر الکترونیکی = نشانه) که در حلقه تشکیل دهنده کامپیوترها گردش می کند ، کنترل میشود. تنها کامپیوتر دارای Token میتواند داده ها را انتقال دهد
Token پس از انتقال و دریافت داده ها به کامپیوتر بعدی حلقه سپرده میشود و هیچ گونه مجادله در یک حلقه Token Ring به وجود نمی آید ، چرا که هر کامپیوتر نوبت خود را برای انتقال دارد هیچ کامپیوتر دیگری در آن زمان داده ارسال نمی کند.
انواع توپولوژی شبکه
توپولوژی یا همبندی یک شبکه تعیین کننده شیوه کابل کشی اتصال کامپیوترهاست . این توپولوژی (همبندی) معمولاً نوع کابل مورد استفاده را نیز تعیین میکند .
توپولوژیهای شبکه دارای انواع زیر است :
۱- توپولوژی BUS :
در یک شبکه خطی چندین کامپیوتر به یک کابل به نام BUS متصل میشود. در این توپولوژی رسانه انتقال بین کلیه کامپیوتر ها مشترک است. توپولوژی BUS از متداولترین توپولوژیهاست که در شبکه های محلی مورد استفاده قرار میگیرد. سادگی ، کم هزینه بودن و توسعه آسان این شبکه از نقاط قوت توپولوژی BUS میباشد.
ضعف عمده این شبکه این است که اگر کابل اصلی Back bone که پل ارتباطی بین کامپیوتر های شبکه است ، قطع شود ، کل شبکه از کار خواهد افتاد.
۲- توپولوژی رینگ – حلقوی :
در توپولوژی باس کامپیوتر ها توسط یک رشته سیم به یکدیگر متصل میشوند که آغاز و پایان آن سیستم توسط یک مقاومت ۵۰ اهمی بسته شده است. در توپولوژی رینگ بجای بستن دو سر سیم آنها را به یکدیگر وصل نموده و تشکیل یک حلقه میدهند. این توپولوژی تمامی مزایا و معایب باس را دارد با این تفاوت که کنترل مقاومت سیم استوار تر بوده و اتصال آغاز و پایان سیم گاهی اوقات به دلیل فاصله زیاد دو سر سیم مشکل ساز میگردد.
۳- توپولوژی ستاره ای :
شبکه های متوسط و بزرگ اغلب از توپولوژی ستاره ای استفاده میکنند. در این پیکر بندی از کابل و سخت افزار بیشتری استفاده میشود اما مدیریت آن آسانتر و احتمال خرابی آن کمتر است. کابل مورد استفاده توپولوژی ستاره ای اترنت کابل زوج بهم تابیده بدون حفاظ است. در پیکر بندی ستاره ای هر کامپیوتر به یک هاب متصل میشود. یک سر کابل به کارت شبکه یک کامپیوتر متصل میشود و سر دیگر آن به هاب که نقطه اتصال مرکزی کابل کشی شبکه را نزد هم میکند متصل میشود. هاب ها به اندازه های مختلف عرضه میشوند و مدلهای پیشرفته آنها میتواند خطا های موجود در سیگنالها را تقویت کند. آماده سازی توپولوژی ستاره ای آسان است و عیب یابی در آن اسانتر از شبکه باس است چرا که یک کابل آسیب دیده تنها به روی یک کامپیوتر تاثیر میگذارد و از طرف دیگر کابل زوج بهم تابیده معمولاً گرانتر از کواکسیال است. توپولوژی ستاره ای به کابل بسیار زیاد و یک هاب نیاز دارد. تمامی اینها منجر به بالا رفتن هزینه شبکه میشود با این مزیت که این روش بسیار مفید است.
۴- توپولوژی هیبریدی :
سیستمی که از ترکیب حالت باس و ستاره ای پدید می آید هیبریدی نام دارد. در این حالت برخی از مسیر های شبکه به صورت باس و برخی دیگر بصورت ستاره ای میباشند. معمول ترین طرح آن ، اتصال هاب ها بصورت باس و اتصال کامپیوتر ها بصورت ستاره ای به هاب مربوط به خودشان میباشد.
سیستم عامل چیست وچگونه کار می کند ؟
بهتر است پاسخ به این سوال را با یک مثال ساده آغاز کنیم. برای برگزاری یک مسابقه فوتبال و انجام آن به نحو احسن دو عامل اصلی به نام بازیکن‌ها و مربی حضور دارند. تمامی بازیکن‌ها توسط شخص مربی مدیریت میشوند و باید تابع نظرات مربی عمل کنند. در صورت عدم رعایت دستورات، کل تیم به هرج و مرج و بی‌نظمی کشیده شده و نتیجاتا منجر به دریافت گل میگردد. بنابراین با وجود اینکه شخص مربی در زمین و در بین بازیکن‌ها دیده نمی‌شود اما نقش کلیدی و محوری در هدایت تیم ایفا می‌نماید. حال همین مثال در مورد رایانه نیز صدق میکند. اگر بازیکنان را نرم افزار و سخت افزار یک رایانه فرض کنیم، مربی در حکم سیستم عامل بوده و وظیفه هماهنگی بین سخت افزار و نرم افزار را بر عهده دارد. یکی از مهمترین بخش‌های یک رایانه، سیستم عامل آن است. سیستم عامل وظیفه کنترل سخت افزار و ایجاد ارتباط بین نرم افزار و سخت افزار را به کمک عوامل متعددی انجام میدهد. سیستم عامل بستر اصلی مدیریت نرم افزار، اجرای انواع اپلیکشن‌ها و مدیریت منابع سیستم همچون میزان حافظه اختصاص داده شده به یک نرم افزار، ارسال و دریافت دستورات پردازنده مرکزی و گرافیکی و… است. در کامپیوتر به هر هر عملی همچون باز کردن یا بستن یک برنامه، تایپ یک حرف، انجام محاسبات ریاضی و مواردی از این دست یک عملیات گفته میشود. بعضی از سیستمهای عامل تنها توان انجام یک عمل در ثانیه را دارند و به فرض در یک زمان واحد نمی‌توانند یک عملیات همچون ضرب دو عدد و باز کردن یک برنامه را انجام دهند. این دسته از سیستمهای عامل که به تک عملیاتی معروف هستند، عملیات درخواستی کاربر و یا هر عملیات دیگر، باید یکی یکی پردازش شده و به پایان برسد در این حالت سیستم عامل نمی‌تواند در یک زمان بیش از یک دستور را به انجام برساند و ممکن است برای اجرای چند دستور ساده، زمان زیادی را هدر دهد. از سیستم عامل‌های تک عملیاتی می‌توان به DOS اشاره کرد که البته این روزها کاربرد کمتری دارد.
امروزه اکثر سیستم عامل‌ها در رده چند عملیاتی قرار می‌گیرند. این دسته می‌توانند به طور همزمان چندین دستور مختلف را انجام دهند و به مدیریت منابع رایانه بپردازند. در سیستمهای عامل چند عملیاتی، منابع سخت افزاری به چندین قسمت متناسب با برنامه‌های در حال اجرا تقسیم میگردد. سیستم عامل فضای بیشتری از حافظه رم و پردازنده را در اختیار برنامه‌هایی که احتیاج به محاسبات بیشتر و سنگین‌تری دارند قرار داده و به نرم افزارهای سبک‌تر، مقدار محدودتری را اختصاص میدهد. به عبارت ساده‌تر سیستم عامل با مدیریت هوشمند، باعث اجرای صحیح و سریعتر نرم افزار میشود. از سیستم عامل‌های معروف چند عملیاتی می‌توان ویندوز، لینوکس، مکینتاش، اندروید و IOS را نام برد. سالانه با آپدیت‌ها و عرضه نسخه‌های جدیدتر سیستم عامل‌های مذکور، یکی از مهمترین بخش‌هایی که دست‌خوش تغییرات میشود، نحوه مدیریت سیستم چند عملیاتی است.
در همه‌ی سیستم عامل‌ها معمولا دو محیط برای کاربر در نظر گرفته شده است که می‌توان از طریق آنها فرمان مورد نظر را به کامپیوتر داد. این دو بخش به محیط نوشتاری و محیط گرافیکی تقسیم میشود. در محیط نوشتاری تمامی دستورات، فقط توسط نوشتن به رایانه داده میشود و هیچ محیط گرافیکی وجود ندارد. حتی در تعدادی از سیستم عامل‌ها همچون نسخه‌های قدیمی DOS، موس قابل شناسایی نیست و تنها ابزار ورودی کیبورد است. البته در محیط ویندوز نیز در صورت باز کردن CMD، به محیطی بسیار شبیه Dos بر خواهید خورد که در اینجا نیز، فقط توسط نوشتن مستقیم دستورات، عملیات مورد نظر انجام میشود. اما به دلیل رابط کاربری بسیار ضعیف سیستمهای نوشتاری، امروزه سیستم عامل‌های گرافیکی بیشترین سهم بازار رایانه‌ها، تبلت و اسمارت فون‌ها را در بر گرفته‌اند. سیستمهای عامل گرافیکی دارای یک محیط GUI هستند که با توجه به نوع سیستم عامل و طراحی زیر ساخت‌های آن، اطلاعات می‌توانند توسط صفحه کلید، موس، دسته‌ی بازی و یا صفحات لمسی وارد گردند. از بین سیستم عامل‌های رایج، لینوکس بیشترین توازن بین محیط گرافیکی و نوشتاری را رعایت کرده است. سیستم عامل ویندوز نیز در نسخه‌های قدیمی‌تر بیشتر نوشتاری بود اما کم کم به سمت گرافیکی‌تر شدن حرکت کرد به طوریکه از ویندوز ویستا به بعد، تمایل بیشتری به محیط گرافیکی نسبت به محیط نوشتاری پیدا کرد. در حال حاظر سیستم عامل مکینتاش مخصوص رایانه‌های رومیزی اپل و سیستم عامل محبوب اندروید و IOS بیشترین تمایل به محیط گرافیکی را دارند به طوریکه تقریبا دستورات نوشتاری جایی در این سیستم عامل‌ها ندارد. علاوه بر نظارت نرم افزاری، کنترل سخت افزار در اختیار کامل سیستم عامل است. سیستم عامل‌های ابتدایی معمولا مستیقما به سخت افزار دسترسی داشته و به درستی توان مدیریت این بخش را ندارند. اما سیستم عامل‌های هوشمند، غالبا توسط تعدادی واسطه‌ی متخصص بخش‌های مختلف سخت افزار را زیر نظر دارند. از ابزارهای واسطه رایج می‌توان به Direct X، Open Gl، Open CL، Dalvik، ART، Vulkan و… اشاره کرد. البته نقش اصلی واسطه‌ی بین سیستم عامل و سخت افزار، درایور سخت افزار است. درایور هر سخت قطعه سخت افزاری یا توسط ویندوز نصب شده و یا باید کاربر اقدام به نصب آن بکند. البته هنوز هم در بسیاری از موارد سیستم عامل بدون دخالت ابزارهای واسطه مستقیما دستورات را به سخت افزار ارسال و پاسخ را دریافت میکند. دستورات می‌توانند از یک عملیات ساده جمع گرفته تا اجرای بازی‌های رایانه‌ای و یا رندر گیری توسط ویندوز و ابزارهای واسطه به انجام برسد. یکی از مهمترین وظایف سخت افزاری سیستم عامل که معمولا بدون هیچگونه واسطه‌ای انجام میگیرد، آدرس دهی حافظه اصلی (رم) میباشد. آدرس دهی رم بدین معناست که هر برنامه یا عملیات در حال اجرا، چه تعداد بلوک حافظه و همچنین کدام بلوک‌های حافظه را اشغال کند تا پردازش به پایان برسد. هر نرم افزار در حال اجرا توسط سیستم عامل دارای بخش‌ها و مرزهایی تعیین شده در حافظه اصلی است به طوریکه روند اجرای یک عملیات یا برنامه در روند اجرای دیگری هیچ دخالتی ندارد. حال تصور کنید که سیستم عامل این وظیفه را به درستی انجام ندهد. به عنوان مثال فرض کنید شما در حال انجام محاسبات ریاضی با نرم‌افزار ماشین حساب هستید و همزمان نرم افزارهای بسیار زیادی در بستر سیستم عامل در حال اجرا و پردازش هستند. حال اگر آدرس دهی رم به درستی صورت نگیرد، محاسبات سایر نرم‌افزارها و یا محاسبات شما وارد نرم افزارهای دیگر شده و به کل پردازش مختل شده و یا نتایجی اشتباهی تحویل داده میشود. سیستم عامل‌های امروزی به دو دسته ۳۲ بیتی و۶۴ بیتی تقسیم میشوند. تفاوت این دو دسته در قدرت آدرس دهی رم خلاصه میشود. سیستم عامل‌های ۳۲ بیتی، قادر به آدرس دهی ۴ گیگابایت حافظه اصلی هستند که اتفاقا بزرگترین ضعف این دسته در مقابل ۶۴ بیتی‌ها میباشد. در عوض یک سیستم عامل ۶۴ بیتی قادر به آدرس دهی ۲ به توان ۶۴ ریز بلوک حافظه یعنی چیزی در حدود ۱۸ میلیارد گیگابایت هستند و از این نظر نا محدود به شمار می‌روند. سیستم عامل‌های ۱۶ بیتی نیز فقط در نسخه‌های اولیه Dos دیده میشود که امروزه تقریبا هیچ کاربردی ندارند.
سیستم عامل وظیفه برقراری ارتباط شبکه و امنیت و نظارت بر دسترسی کاربران به اطلاعات موجود را نیز بر دوش دارد. در صورت عدم حضور سیستم عامل، هیچ دیوار امنیتی جهت جلوگیری از سرقت اطلاعات قادر به ادامه فعالیت نیست. به عبارت دیگر تمامی نرم افزارها جهت برقراری ارتباط با سخت افزار نیازمند بستر سیستم عامل هستند.
مقاله های مهارت های هفت گانه رایانه ICDL، رایانه کار درجه ۱ ، رایانه کار درجه ۲:
۱) رایانه کار ICDL درجه۲
۲) مهارت های جامع رایانه کار درجه ۱ و ۲ (ICDL) قسمت اول
۳) جامع مهارتهای رایانه کار درجه ۱ و ۲ (ICDL) قسمت دوم
۴) جامع مهارتهای رایانه کار درجه ۱ و ۲ (ICDL) قسمت سوم
۵) مهارت های هفتگانه رایانه ICDL
۶) مختصر مهارت های هفت گانه ICDL
۷) درباره ی ICDL( رایانه کار درجه ۱ و ۲ چیست؟)
۸) درباره ی رشته ICDL
۹) نوشتن نامه اداری
