داستان چیست؟

داستان واژه‌ای ملموس برای همه ما است و هر کسی در طول عمر خود دست کم یک داستان را شنیده یا خوانده است. اما اگر بخواهیم یک تعریف منسجم از واژه داستان ارائه دهیم؛ باید در تعریف واژه داستان بگوییم که  داستان در واقع از قوه تخیل نویسنده بیرون می‌ آید و به معنی تعریف کردن یک حادثه یا رویداد و خلق شخصیت‌ها و فضاها است.

در نوشتن داستان گاهی اوقات نویسنده کاملا از قوه تخیل خود بهره برده و شخصیت‌ها و حوادث کاملا خیالی را خلق می‌کند و روابط بین شخصیت‌ها و حوادثی که برای آنها رخ می‌دهد را شرح می‌دهد؛ اما گاهی نویسنده از برخی از اتفاقات و رویدادهای واقعی الهام گرفته و به بازگو کردن اتفاقات واقعی در قالبی ادبی و داستانی پرداخته و اندکی به آن شاخ و برگ می‌دهد.

داستان کوتاه چیست؟

خواندن یا نوشتن رمان و داستان‌های بلند ممکن است از حوصله بسیاری از افراد خارج باشد. اگر علاقه مند به هنر نویسندگی هستید اما در عین حال توانایی یا حوصله نوشتن داستان‌های بلند و رمان را ندارید، می‌توانید نوشتن داستان کوتاه را امتحان کنید.

در واقع به نظر می‌رسد که این روزها داستان کوتاه با زندگی انسان عصر امروز که دائما با مشکل کمبود وقت مواجه است، مطابقت بیشتری دارد. اگر قصد دارید که به عنوان یک نویسنده به نوشتن داستان‌های کوتاه بپردازید، باید حتما اصول داستان نویسی کوتاه را بیاموزید و به کار بگیرید.

برای مثال باید بدانید که حجم داستان کوتاه باید چند سطر یا چند صفحه باشد یا هسته اصلی داستان کوتاه چیست و نویسنده در یک داستان کوتاه باید حول چه موضوع یا موضوعاتی بیشتر تمرکز کند.

اصول داستان نویسی :

1. بنا کردن داستان

داستان برای ایجاد شدن و کامل شدن نیاز به زمانی دارد و نویسنده داستان در نوشتن نباید عجله کند. زیرا فکری که به ذهن نویسنده می رسد باید در ذهن باقی بماند تا در مورد آن مطالعه کند . برای ساختار داستان باید مراحل ، موضوع یابی ، محتوای داستان، طراحی داستان ، رشد و پرداخت داستان را باید گذراند.

2. موضوع یابی:

یک نویسنده قبل از هر چیزی باید بداند قصد دارد درمورد چه موضوعی داستان بنویسد.

3. طراحی داستان:

یک نویسنده برای نوشتن داستانش باید از قبل نقشه داستان را داشته باشد. پس از طراحی داستان حال نویسنده بادی سراغ نوشتن خود داستان برود.

4:طرح داستان باید کاملا واضح باشد.

یعنی کاملا مشخص باشد از چه نقطه ای شروع شده چه راهی را طی می کند و چطور به پایان می رسد، به طوری که  خود داستان نویس  درک کند داستان درباره چه کسی و یا چه چیزی بوده چگونه شروع شده ، چطور ادامه پیدا کرده و به چه صورت به پایان می رسد. در طرح هر داستان شخصیت اصلی ، زمان و مکانی در آن رویدادها اتفاق افتاده باید مشخص باشد.

6. شخصیت پردازی :

خصوصیات های اصلی معمولا در داستان هایی شکل می گیرد که شخصیت های بسیار زیادی دارند و نویسنده در طول داستان، وقت پیدا کردن شخصت های اصلی را ندارد به همین دلیل خصوصیات شخصیتهای در یک یا دو جمله از زبان خود نویسنده یا یکی از شخصت های داستان بیان می شود.

باید شخصیت های اصلی که نقش مهمی در داستان دارد را بیان کرد زیرا ذهن مخاطب باعث دور شدن از طرح داستان می شود.

7. اسم داستان:

اسم داستان باید جذاب و روشن باشد. اسم داستان نباید محتوای داستان را آشکار نماید همچنین باید ارتباط مستقیمی با چارچوب داستان داشته باشد.

قصه چیست؟

قصه یكی از میراث های کهن جامعه بشری است که در هر شرایط و روزگار، به نسل ها منتقل می شود. قصه، علیرغم پیدایش رسانه های دیداری، شنیداری و تصویری، نه تنها ارزش و جایگاه خود را حفظ نموده، بلکه به کمک آن ها نیز آمده است. به طوری كه بسیاری از رسانه های فوق، بدون قصه، امکان ادامه حیات ندارند.

در همه جوامع، بخش مهمی از تعلیم و تربیت كودكان به عهده قصه است. هرچه استفاده از داستان های مناسب برای كودكان بیش تر باشد، تأثیر آن ها در فرآیند یادگیری و یاد دهی افزون تر خواهد بود و دستیابی به اهداف، بهتر و سهل تر می گردد.

برای آشنایی با معیارهای انتخاب قصه ی مناسب، باید اصول قصه و ساختار آن را شناخت. سپس با تجزیه و تحلیل هر قصه از نظر عناصر ساختاری، قصه را براساس موقعیت و شرایط محتوای آموزشی، مورد استفاده قرار داد.

بسیاری از كنش ها و واكنش های رفتاری كودكان، بخصوص در سنین پیش از دبستان، مسئله ای رایج و عمومی است كه با تغییرات اندكی، در همه ی جوامع بشری دیده می شوند. این رفتارها در واقع مبتنی بر «الگوی سنی » است؛ و در صورت هدایت و اصلاح به موقع، قابلیت هدایت و تغییر شكل یافتن بیشتر خواهد بود.

قصه ها،در زمینه ی اصلاح رفتاری كودكان، كاملأ موثر هستند. طبعأ استفاده از پندها و صفات توصیه شده قرآنی به عنوان محور موضوعی قصه، اثر بخشی بیشتری خواهد داشت. نكته ی مهم در انتخاب قصه ها، قرارگرفتن محتوا و هدف پیام دینی متناسب با سن كودك می باشد.

محورهای اصلی داستان های كودكان، باید براساس رفتارهای رایج و مسائل روزمره زندگی كودك باشد.