مدل کسب و کار چیست؟
همه چیز درباره مدل کسب و کار به زبان ساده
تعریف مدل کسب و کار
مدل کسب و کار ساختار ساده‌ای از واقعیت است. تعریف مدل کسب و کار غالباً با دشواری همراه است زیرا در زمینه‌های متفاوت کسب و کار، معانی متفاوتی از آن برداشت می‌شود، تعاریف ارائه‌شده از مدل کسب و کار بر اساس دیدگاه‌های ارائه‌دهندگان تعاریف، ممکن است متفاوت باشد.
از جمله تعاریف مدل کسب و کار می توان به موارد زیر اشاره کرد:
۱ .خلاصه‌ای از این‌که چطور مجموعه‌ای از متغیرهای تصمیم‌گیری در رابطه با استراتژی‌های بنگاه، معماری و اقتصاد جهت ایجاد مزیت رقابتی در بازارهای تعریف‌شده عمل می‌کنند.
۲٫ بیان چگونگی منطق اساسی و انتخاب استراتژیک جهت خلق و دریافت ارزش درون یک شبکه ارزشی.
۳٫ مدل کسب‌وکار ساختاری است که فرآیند خلق ارزش را با انتخاب گزینش تکنولوژی‌ها ایده‌ها فراهم می‌آورد و آن‌ها را در پیکره‌بندی خاص بسته‌بندی می‌کند تا به بازار هدف انتخابی ارائه دهد.
۴٫ مدل کسب‌وکار سیستمی از فعالیت‌های به‌هم‌پیوسته است که به بنگاه مرکزی کمک می‌کند تا فراتر از مرزهای خود برود. آن‌ها دودسته فعالیت را در خلق ارزش سیستم توضیح می‌دهند: عناصر طراحی (محتوای تراکنش، ساختار، اداره تراکنش) و زمینه‌های طراحی (ابتکار، کارایی، مکمل‌ها و قفل‌کردن روی مشتری)
مدل کسب و کار استروالدر
یکی از معروفترین و مشهورترین تعاریف مربوط به آقای الکساندر استروالدر می باشد.
طبق تعریف استروالدر؛ مدل کسب و کار ابزاری مفهومی که شامل مجموعه‌ای از عناصر و ارتباط آن‌ها بوده و منطق شرکت جهت درآمدزایی را نشان می‌دهد. این توصیف ارزشی است که شرکتی به یک یا بخشی از مشتریان می‌دهد و معماری یک بنگاه و شبکه شرکایش جهت خلق، بازاریابی و تحویل ارزش ارتباط سرمایه‌ای یک یا بخشی از مشتریان برای ایجاد جریان‌های درآمدی پایدار و سودآور.
تعریف استروالدر و بوم مدل کسب و کار پیشنهادی وی از توجه و استقبال قابل توجهی برخوردار شده است. به طوری که امروزه در اکثر شرکت های موفق جهان و رویدادهای استارتاپی از این بوم به عنوان تابلوی راهنمایی برای جهت دهی مسیر کسب و کار استفاده می کنند که در ویدیوی زیر با بخش های مختلف این مدل آشنا می شوید.
همانگونه که در ویدیوی فوق مشاهده کردید بوم مدل کسب و کار استروالدر از ۹ بخش سازنده تشکیل شده است که در شکل زیر نشان داده شده است.
جهت ثبت نام در دوره آموزشی مدیریت کسب و کار MBA بر روی تصویر فوق کلیک نمایید
دوره غیر حضوری است و محتوای الکترونیکی در قالب CD یا DVD به آدرستان ارسال می گردد
پس از پایان گواهی و مدرک معتبر دوره آموزشی مدیریت کسب و کار MBA با قابلیت ترجمه رسمی دریافت می نمایید
مشاوره رایگان: ۰۲۱۲۸۴۲۸۴ و ۰۹۱۳۰۰۰۱۶۸۸ و ۰۹۳۳۰۰۲۲۲۸۴ و ۰۹۳۳۰۰۳۳۲۸۴ و ۰۹۳۳۰۰۸۸۲۸۴ و ۰۹۳۳۰۰۹۹۲۸۴
اجزای بوم مدل کسب و کار استروالدر
جزء اول بوم مدل کسب و کاراستروادر: بخش های مشتریان
جزء سازنده بخش‌های مشتری، گروه های مختلفی از افراد یا سازمان‌هایی را تعریف می‌نماید که شرکت قصد دستیابی و خدمت به آن‌ها را دارد. مشتریان قلب هر مدل کسب‌وکاری را تشکیل می‌دهند. بدون مشتریان (سودآور) هیچ شرکتی نمی‌تواند در بلند مدت دوام آورد. مهمترین سوالاتی که در این قسمت مطرح می‌شوند:
ما برای چه کسانی ارزش خلق می کنیم؟
مهمترین مشتریان ما چه کسانی هستند؟
جزء دوم بوم مدل کسب و کار: ارزش های پیشنهادی
جزء سازنده ارزش های پیشنهادی بسته ای از محصولات و خدمات است که برای بخش مشتری خاص ارزش خلق می‌کند. ارزش پیشنهادی دلیل ترجیح یک شرکت نسبت به سایر شرکت‌ها توسط مشتری است. هر ارزش پیشنهادی متشکل از بسته ای منتخب از محصولات و یا خدمات است که نیاز های یک بخش خاص از مشتریان را برآوره می‌نماید. بنابراین ارزش پیشنهادی، مجموعه یا بسته ای از منافع است که شرکت به مشتریان پیشنهاد می‌دهد.مهمترین سؤالات این بخش عبارتند از:
چه ارزش هایی را به مشتریان ارائه می کنیم؟
به حل کدام مشکل مشتریان خود کمک می کنیم؟
چه نیاز هایی را از مشتریان برآورده می کنیم؟
چه بسته ای از محصولات و خدمات را به هر بخش مشتری پیشنهاد می کنیم؟
جزء سوم بوم مدل کسب و کار: کانال های توزیع
جزء سازنده کانال ها بیان گر این است که شرکت به‌منظور ارائه ارزش پیشنهادی موردنظر به بخش‌های مشتریان هدف خود، چگونه با آن‌ها ارتباط برقرار نموده و به آن‌ها دسترسی دارد. کانال های ارتباطی، توزیع و فروش، واسط میان یک شرکت و مشتریان آن است. کانال ها نقطه تماس با مشتری هستند و نقش مهمی در تجربه مشتری ایفا می‌کنند.سؤال هایی که در اینجا مطرح می‌گردد:
بخش‌های مختلف مشتریان چه کانال هایی را برای دسترسی به ما ترجیح می‌دهند؟
هم اکنون چگونه به آن‌ها دسترسی داریم؟
ما چگونه آن‌ها را با برنامه روزمره زندگی مشتری هماهنگ می سازیم؟
جزء چهارم بوم مدل کسب و کار: روابط با مشتریان
عنصر ارتباط با مشتری یعنی این‌که چطور یک بنگاه وارد بازار می‌شود، به مشتری هایش دست پیدا می‌کند، و چطور با آن‌ها رابطه برقرار می‌کند. استفاده از اینترنت و فناوری اطلاعات منجر به کاهش هزینه و بهبود عملکرد فناوری اطلاعات در بخش ارتباط مشتری می‌شود. استفاده از بانک های داده‌های مشتری منجر به یافتن فرصت‌های بهتری در کسب‌وکار می‌شود.سوالاتی در اینجا مطرح است:
هر یک از بخش‌های مشتریان ما انتظار برقراری و حفظ چه نوع ارتباطی را دارند؟
کدام یک از روابط را ایجاد کرده ایم؟
این ارتباطات چگونه با سایر اجزای مدل کسب‌وکار ما هماهنگ شده‌اند؟
جزء پنجم بوم مدل کسب و کار: جریان‌های درآمدی
اگر مشتریان قلب مدل کسب‌وکار باشند، جریان‌های درآمدی شریآن‌های آن را تشکیل می‌دهند. شرکت باید از خود بپرسد که هر بخش مشتری واقعا برای چه ارزشی تمایل به پرداخت پول دارد؟ در صورتی که شرکت به این سؤال پاسخ درستی دهد، قادر به ایجاد یک یا چند جریان درآمدی برای هر بخش مشتریان می‌شود.سوالاتی که در این زمینه مطرح می گردند عبارتند از:
مشتریان ما واقعا برای چه ارزشی تمایل به پرداخت پول دارند؟
آن‌ها در حال حاضر برای چه چیزی پول پرداخت می‌کنند؟ چگونه پول می پردازند؟
ترجیح می‌دهند چگونه پول بپردازند؟
هر جریان درآمدی چه سهمی از کل درآمدها را به خود اختصاص می‌دهد؟
جزء ششم بوم مدل کسب و کار: منابع کلیدی
جزء سازنده منابع کلیدی مهمترین دارایی های مورد نیاز برای عملکرد صحیح مدل کسب‌وکار را تشریح می‌کند. هر مدل کسب‌وکاری به منابع کلیدی نیاز دارد. این منابع، شرکت را قادر می سازد که ارزش پیشنهادی خود را خلق و ارائه نماید، به بازارها دست یابد، ارتباط با بخش‌های مشتری را حفظ کند و کسب درآمد نماید.سوالاتی که در این زمینه مطرح می گردند عبارتند از:
ارزش های پیشنهادی ما به چه منابع کلیدی نیاز دارد؟
کانال های توزیع نیازمند چه منابعی است؟
برای ارتباط با مشتریان باید چه منابعی را در نظر بگیریم؟
ایجاد جریان‌های درآمدی به چه منابعی احتیاج دارد؟
جزء هفتم بوم مدل کسب و کار: فعالیت‌های کلیدی
جزء سازنده فعالیت‌های کلیدی، مهمترین کارهای مورد نیاز برای عملکرد صحیح مدل کسب‌وکار را تشریح می‌کند. هر مدل کسب‌وکاری نیاز به تعدادی فعالیت‌های کلیدی دارد. این فعالیت ها مهمترین اقداماتی هستند که یک شرکت باید انجام دهد تا عملکرد موفقی داشته باشد. همانند منابع کلیدی، فعالیت‌های کلیدی نیز برای خلق و ارائه ارزش پیشنهادی، دست یابی به بازار ها، حفظ ارتباط با مشتری و کسب درآمد ضروری می‌باشند و همچون منابع کلیدی، بسته به نوع مدل کسب‌وکار، فعالیت‌های کلیدی نیز متفاوت هستند.مهمترین سوالاتی که در اینجا مطرح می‌شود این است که:
ارزش های پیشنهادی ما به چه فعالیت‌های کلیدی ای نیاز دارند؟
کانال های توزیع نیازمند چه نوع فعالیت‌های کلیدی ای هستند؟
برای ارتباط با مشتری باید چه فعالیت‌های کلیدی ای را در نظر بگیریم؟
ایجاد جریان‌های درآمدی به چه فعالیت‌های کلیدی ای احتیاج دارد؟
جزء هشتم بوم مدل کسب و کار: شرکای کلیدی
جزء سازنده شرکای کلیدی، شبکه‌ای از تأمین‌کنندگان و شرکا را توصیف می‌کند که باعث عملکرد صحیح مدل کسب‌وکار می‌شوند. شرکت‌ها به دلایل مختلفی برای خود شریک برمی گزینند و مشارکت ها سنگ بنای بسیاری از مدل‌های کسب‌وکار می گردند. شرکت‌ها به‌منظور بهینه نمودن مدل‌های کسب‌وکار خود، کاهش ریسک و یا کسب منابع، اقدام به ایجاد ائتلاف هایی می‌کنند.سوالاتی که در این زمینه مطرح می‌گردد:
شرکای کلیدی ما چه کسانی هستند؟
تأمین‌کنندگان کلیدی ما چه کسانی هستند؟
کدام یک از منابع کلیدی را از طریق شرکا به دست می آوریم؟
کدام یک از فعالیت‌های کلیدی را شرکای ما انجام می‌دهند؟
جزء نهم بوم مدل کسب و کار: ساختار هزینه ها
ساختار هزینه ها، تمام هزینه‌هایی را تشریح می‌کند که اجرای مدل کسب‌وکار با خود به همراه دارد. این جزء سازنده، مهمترین هزینه‌هایی را که حین اجرای یک مدل کسب‌وکار خاص ایجاد می‌شود را توصیف می‌کند. خلق و ارائه ارزش، حفظ ارتباط با مشتری و ایجاد درآمد، همگی با خود هزینه‌هایی را به همراه دارند. پس از تعریف منابع کلیدی و شرکای کلیدی می‌توان چنین گفت هزینه‌هایی را به سادگی محاسبه نمود. اما برخی مدل‌های کسب‌وکار هزینه محور تر از بقیه هستند.سوالاتی که در این قسمت مطرح می گردند:
مهمترین هزینه‌های مدل کسب‌وکار ما چیست؟
گران ترین منابع کلیدی کدام مواردند؟
گران ترین فعالیت‌های کلیدی کدام ها می‌باشند؟
