نجاری
چوب از جمله موادی است که همیشه با ارزش تلقی شده و از آن در طول قرون برای مصارف و مقاصد گوناگون استفاده می شود. انسان اولیه طرز شکل دادن به چوب را برای تهیه وسایل مفید و به کمک ابزارهای سنگی فرا گرفت و بعد ها توانست از ابزراهای فلزی بهره گرفته و به کمک آنها محصولات چوبی بهتری را تولید نماید. امروزه برای تولید مصنوعات چوبی در حجم زیاد از ماشینهای مختلفی استفاده می شود و برای کار با این ماشین ها، همانند هر ماشین دیگری به صنعت گران ما هر یناز است. در دهه ههای اخیر بعضی از کاربردهای سنتی چوب منسوخ شده و از مواد مصالح جدیدی به جای آن استفاده شده است.
همزمان با این تحول در نتیجه تحقیقات دانشمندان، محصولات و شمتقات جدیدی از چوب و صنایع جنگلی در صحنه تجارتی ظاهر گردیده اند. از آنجا که کار با چوب به کمک ابزارهای دستی و ماشینی آسان بوده و در گونه های متنوعی یافت می شود این ماده یکی از مهمترین و اساسی ترین مصالح ساختمانی نیز محسوب میگردد. تنوع زیاد گونه های چوب موجب شده است کهاین ماده در رنگ ها، بافتها ، وزن ها و مقاومت های گوناگون یافت شده و در هر ردیف قیمتی نیز به بازار عرضه شود .چوب را میتوان باخم کرن پیچاندن و یا ورقه ورقه کردن آن به اشکال مختلفی در آورد و قطعات ساخته شده از انرا بروش های مختلفی بهم مرتبط ساخت.
جنگل یکی از ذخایر طبیعی است که قادر به تجدید حیات خود می باشد. و بهمین دلیل چوب یکی از محصولات با ارزش قابل اطمینان و حیاتی محسوب شده و از منابع درامد سهم هر کشور به شمار می آید. باعث خوشبختی است که در کشور ما چوبهای صنعتی متنوعی چه از نوع نرم و چه از نوع سخت آن وجود دارند. و همه ما این فرصت را داریم که با این حرفه که شاید تجربی ترین نوع حرفه شناخته شده بوسیله بشر باشد آشنا شویم.
شناخت ساختمان چوب :
چوب یکی از ماده الیافی آلی و نباتی است دو ماده اصلی تشکیل دهنده آن عبارتند از : سلولز و لیگنین.
طرز قرار گرفتن الیاف چوب به نوع درخت بستگی دارد. هر چوبی را نمی توان بصورت تخته درآورد و معمولا تخته را از درختهای تولید کننده الوار می سازند. محصولات بسیار زیاد دیگری را نیز می توان یافت که از چوب ساخته شده است این محصولات عبارتند از : خمیر سلولز، کاغذ، الیاف زیان، پلاستیک، لاستکی، شکر و آهار واکس. تخته چوبی است که به اندازه های استاندراد و با ضخامت عرض ها و طولهای متغیر بریده می شود تخته را می توان بصورت صفحاتی با ضخامت ۲تا ۵ سانتی متر، عرض ۵ تا ۵۰ سانتیمتر و طول ۱٫۵ تا ۷ متر خریداری کرد. تخته بزرگ را نمی توان از هر درختی به دست آورد.
الورار یک قطعه سنگین و حجم از چوب است که از آن برای نگهداشتن بارهای سنگین استفاده می شود. چوب انواع متنوع وجود دارد: بعضی از آنها نرم، بعضی سخت وبرخی با رگه های متراکمند.
چوبهای نرم :
درختان کاج، کاج تک سوزنی، کاج کریسمس، سرور و سرو قطبی عناصر مهم تولید کننده چوب های نرم صنعتی و تجاری هستند. اغلب درختانی که در اینگونه گیاهی واقعند میوه های مخروطی شکل (کاج مانند) دراند که به همین علت نام کانیفر که از کلمه Cone یا مخروط مشتق شده است خوانده می شوند. کانیفر ها همگن دارای برگهای باریک و سوزنی شکل هستند که این برگها چندین سال بر روی درخت باقی می مانند. بهمین علت کانیفرها را همیشه سبزها نیز میگویند. از چوب نرم بیشتر برای مصارف ساختمانی استفاده می شود.
چوب های سخت :
چوب های سخت برگهای پهن را داشته و به نام درختای برگ ریز موسومند. زیرا برگ این درختان همه ساله در پائیز خشک شده و می ریزند. درختان افرا، صنوبر، گیلاس، زبان گنجشک، بلوط، گردو ساج و ماهاگونی درمناطق معتدل و گرم رشد کرده و چوب سختی داتشه و از آنها برای محصولات بهتری مثل کابینت و مبل سازی و نظایر آنها استفاده می شود. بعضی ای این چوب ها مثل چوب بلوط چوب زبان گنجشک و گردوی آمریکائی رگه های باز دارند. چوبهای سخت، زیبایی، استقامت ، دوام و سختی زیادی دارند. البته کار کردن با این چوب ها مشکلتر است ولی در عوض سطح آنها را می توان بصورتهای گوناگونی پرداخت و جلا نمود و بسهولت خراش بردار نبوده و بسادگی جلوه خود را از دست نمی دهد.
واحد های اندازه گیری:
تخته معمولا برحسب طول، ابعد مربعی و متر تخته فروخته می شود. چوب های برایک مثل چوب های زینتی و میخهای چوبی و چوب قاب عکس، برحسب متر طولی فروخته می شوند، تخته سه لا، فرمیکا و نئوپن بر اساس متر مربع بفروش می رسد و بالاخره تخته های عادی که عرض های آنها یکدست نیست بر اساس متر تخته عرضه می شود. یکی متر تخته معادل است با تخته هائی که ضخامت آن ۲٫۵ سانتی متر، عرض آن یک متر و طول آن یک مترباشد. فرمول پیدا کردن تعداد متر تخته درهر قطعه چوب بصورت زیر است:
ضخامت را که برحسب سانتی متر است در عرض به متر و طول به متر ضرب کنید. اگر عرض یا طول برحسب سانتی متر داده شده باشد ابتدا آنها را باید با تقسیم به صد به متر تبدیل کنید. مثلا اگرابعاد یک تخته بصورت ۲٫۵ سانتی متر در ۲۰ سانتی متر در ۳ متر باشد اندازه متر-تخته آن برابر است با:
۱٫۵=۲٫۵*۱۰۰/۲۰*۳
انواع مواد چوبی
۱- تخته
۲- الوار
۳- روکش ها
۴- نئوپان
۵- تخته سه لا
۶- زهوار
۷- فیبر
۸- باهو
۹- قید
۱۰- قطعه های منبت کاری
۱- تخته: تخته چوبی است که به اندازه هایی استاندارد و با ضخامتها، عرض ها و طولهای متغیر ببیده می شود. تخته را می توان به صورت صفحاتی با ضخامت
۲ تا ۵ سانتی متر، عرض ۵ تا ۵۰ سانتی متر و طول ۱٫۵ تا ۷ مترخریداری کرد، تخته بزرگ را نمی توان از هر درختی بدست آورد.
۲- الوار:الوار یک قطعه سنگین و حجم از چوب است که از آن برا ی نگهداشتن بارهای سنگین استفاده می شود.
۳-روکش ها: عمل پوشاندن تخته های ارزان قیمت با روکش های لوکس و زیبا، قدمت زیادی را داشته و مصریان و رومیان قدیم نیز مبادرت به انجام چنین عملی می نمودند. روکش، یک لایه نازک چوب است که از تنه درخت بریده می شود. ضخامت آن به نوع برش بستگی ددارد. در اکثر موارد ضخامت روکش ها پهن ۰٫۶ تا ۰٫۹ میلی متر است. ولی امکان دارد که به ضخامت هائی بین ۰٫۰۵ تا ۶ میلی متر نیز برخورد نمود.
روکش ها به زیبایی رنگ و طرح رگه ها و ظرافت جنسی معروف هستند. آنها را معمولا بوسیله چسب و پرس به تخته می چسبانند. یک قطع روکش شده مبلمان فراهای خاصی را نسبت به قطعه روکش نشده دارد. اولا احتمال خوردگی و ترک خوردگی آن کمتر است در ثانی سطح آنرا می توان برای ایجاد وطرحهای زیبا بهر شکل روکش نمود. روکش ها به چهار روش مختلف تجارتی بیده می شود که عبارتند از:
-۱ اره کردن ۲- قاچ کردن ۳- برش الوار ۴- برش نیمدایره
اره کردن با احتمال قوی قدیمی ترین روش تولید تجارتی روکش است. برای این کار از یک اره خیلی نازک استفاده می شود. با این وجود تلفات این روش مخصوصیا وقتی هدف تهیه روکش های خیلی نازک باشد زیاد است در روش قاچ کردن ورقه های بلند و باریکی از روکش به طولهای ۳٫۶ تا ۵ متر بدست می آید. از این روش بیشتر برای تولید روکش های نقش دار برای کابینت و پوشش دیوارها استفاده می شود. با تغییر زاویه برش می توان طرح رگه را نیز تغییر داد.
برش دوار متداولترین روش تهیه روکش تجارتی برای تخته سه لا و نئوپان است در این روش، روکش،از دوران تنه درخت در مقابل یک تیغه که موازی محور تنه قرار گرفته است بدست می آید.
برش نیمدایره ای شباهت کمی به روش دوار دارد و از آن برای روکش های منقش استفاده می شود. برای این منظور ابتدا تنه های درخت را با بخار دادن یا عمل آوردن آنها در آبگرم، آماده ساخته و سپس بصورت خارج از مرکز چوب بدستگاه می بندند و دستگاه نیز حرکت نیم دایره ای دارد. از این روش می توان روکش هایی را بدست آورد که نقش های همسان دارند.
۴- نئوپان: نئوپان از فشردن زیاد خرده های چوب و اضافه کردن چسب به آنها در ضخامت های مختلف تولید می شود. نئوپان را می توان در هر دو طرف آن روکش نمود و بدین ترتیب سطوح بسیار زیبایی را که معمولا در برابر رطوبت نیز مقاومند بدست آورده. در نئوپان بعلت بعم خوردن کامل الیاف چوب ،احتمال تغییر حجم بسیار کم است و وقتی با روکش استخوانی پوشیده شود برای سطح میزها و پیشخوانها بسیار مناسب خواهد بود. در نتیجه تحقیقات وسیعی که بر روی چوب بعمل ا,ده است محصولات جدید دیگری نیز در سطح تجاری به بازار عرضه شده اند. دانشمندان از طریق افزودن مواد شیمیایی به چوب توانسته اند چوب هایی را تولید کنند که نمی سوزند کاهش حجم نداشته بادنکرده یا آب برنمیدارند و همچنین چوب هایی را تولید کنند که در برابر موریانه و پوسیدگی مقاومند. از طرفی خارج کردن مواد شیمیایی چوب از آن، محصولات گوناگونی بدست آورده اند که از آنجمله می توان از خمیر مایه ها، الکل، چسب ها، پلاستیک ها، بشکه، تربانتین، رنگ ، صمغ، استون و تعداد محصول بیشمار دیگری نام برد.
۵- تخته سه لا: تخته سه لا یا چند لایه که از سه یا چند لایه تخته درست شده است. این لایه ها مغزی تخته های دو طرف و بالاخره روشک را تشکیل می دهند. غالبا تخته سه لاها طوری ساخته می شوند که بافت های لایه های مجاور بر یکدیگر عمود باشند ولی بعضی از تخته سه لاها که از آنها مثلا در ساختمان قایق و هواپیما ها استفاده می شود. ممکن است بافت لایه های مجاور با یکدیگر زاویه ۴۵ درجه را تشکیل دهند تا بدین ترتیب به تخته سه لا انعطاف پذیری بیشتری داده شود. قسمت اصلی تخته سه لا. مغزی یا لایه و سطی آنست. در بعضی از مواد لایه وسط تخته سه لا ممکن است از تعدادی تخه متصل بیکدیگر درست شود. ضخامت مغزی، تاج ضمامت کلی تخته سه لا است. تخته سه لا با مغزی تخته ای برای کار کابینت سازی که در آن به اتصالهای متعددی نیاز است، مناسب می باشد.
جهت ثبت نام در دوره آموزشی نجاری بر روی تصویر فوق کلیک نمایید
دوره غیر حضوری است و محتوای الکترونیکی در قالب CD یا DVD به آدرستان ارسال می گردد
پس از پایان گواهی و مدرک معتبر دوره آموزشی نجاری با قابلیت ترجمه رسمی دریافت می نمایید
مشاوره رایگان: ۰۲۱۲۸۴۲۸۴ و ۰۹۱۳۰۰۰۱۶۸۸ و ۰۹۳۳۰۰۲۲۲۸۴ و ۰۹۳۳۰۰۳۳۲۸۴ و ۰۹۳۳۰۰۸۸۲۸۴ و ۰۹۳۳۰۰۹۹۲۸۴
مزایای تخته سه لا:
۱- تخته سه لا از نظر مقایسه وزنی به مراتب قوی تر از تخته های یک تکه است زیرا هر یک از لایه های آن موجب تقویت لایه بعدی می گردد.
۲- بطور کلی تخته سه لا وزن کمی را دارد.
۳- پیچ و میخ را می توان خیلی نزدیک به لبه های تخته سه لا فرود برد بدون آنکه در تخته سه ا ترک ظاهر شود.
۴- چون جهت بافتها لایه های مجاور هم امتداد نیستند، احتمال آب خوردگی در آن بسیار کم است.
۵- تخته سه لا بصورت ورقه های بزرگ در دسترس می باشد و در نتیجه با استفاده از آن صرفه جوئی زیادی در وقت بعمل می آید. زیرا در غیر
اینصورت و با استفاده از تخته های عادی باید برای تهیه کی سطح بزرگ ابتدا این تخته ها را بهم بچسباندو سپس با صرف زمان زیادی آنها را رنده کرده و سمباده زد تا سطح صاف مناسب به دست آید.
۶- تخته سه لا را می توان باروکش های بسیار متنوعی خریداری کرد.
تشخیص چوب ها:
درختان را می توان بسهولت از ظاهر آنها، یعنی ظاهر و شکل برگهای آنها، رنگ و شکل پوست، نوع گل دانه یا میوه آنها تشخیص داد.
در کشور ما گونه های متفاوتی از درختان وجود دارند که تعداد زیادی از آنها از جنس درختان الوار می باشند که فقط تعداد کمی حدود ده نوع آنها بصورت صنعتی تبدیل به الوار می شوند. وقتی یک درخت تبدیل به الوار شد، تشخیص گونه درخت مشکل تر می گردد. با این وجود باز هم می توان آنرا از طریق رنگ الوار، بافت چوب ، وزن، سختی یا نرمی و یا بویش تشخیص داد. وقتی شخصی با چوب سروکار داشته باشد درخواهد یافت که با بعضی از چوب ها بهتر از سایرین می
توان کار کرد. بعضی از آنها در اثر سمباده زنی سطح بسیار صافی را پیدا می کنند و بعضی مقاومت زیادی دارند و بعضی نسبت به دیگران با ثبات تر هستند و یا ممکن است برخی از آنها نسبته به چوبهای دیگر مقاومت بیشتری را در برابر پوسیدگی داشته باشند که در نتیجه برای نمای خارج ساختمان ها مناسب تر می باشند.
وسایل و لوازم کارگاه چوب و نجاری
۱- میخ
۲- چکش
۳- اره
۴- گازانبر
۵- اسکنه
۶- مغار
۷- سوهان
۸- تیشه
۹- رنده معمولی
۱۰- رنده دو تقغه
۱۱- چپ رنده
۱۲- دریل
۱۳- گیره
۱۴- پیچ دستی
۱۵- پیچ گوشتی
۱۶- انبردست
۱۷- سریشم و چسب چوب
۱۸- مته
۱۹- سمباده
۲۰- فرز برقی
۲۱- اره چکشی
۲۲- اره گرد برقی
۲۳- گونیا
۲۴- خط کش
۲۵- مداد
۲۶- متر
۲۷- پیچ و زرده چوب
۲۸- میزکار
۲۹- کندگی
۳۰- دستگاه سه کاره
۳۱- دستگاه ۵ کاره
۳۲- اره رام
۳۳- اره نواری
۳۴- دستگاه اره تیزکن
۳۵- کمپرسور باد
۳۶- دستگاه فرز
۳۷- دستگاه برس
۳۸- دستگاه روکش بر
۳۹- اره فارسی ۲۰
۱- میخ:میخ وسیله ای است جهت اتصال دو قطعه چوب بکار میرود و انواع مختلفی دارد. میخ فلزی و چوبی در قدیم برای اتصالات چوبی از میخ های وبی استفاده می کردند درحالیکه در زمان حال از میخ آهنی که انواع زیادی دارد استفاده می شود. از میخ سنجاقی هست تا میخ ۳۰ سانتی متری.
۲- چکش: وسیله ای است که جهت کوبیدن میخ و ضربه زدن به هر چیزی استفاده می شود. چکش انواع مختلفی دارد .چکش دو سر که یک سر پهن و یک سر چهار گوش دارد. چکش میخ کش که یک سر آن دو لبه است و جهت کشیدن میخ از تخته استفاده می شود.
۳- اره: وسیله آهنی است که دندانه دار بوده و جهت بریدن چوب یا فلز استفاده می شود و انواع نجاری آن دندانه های درشرتری دارد.
۴- گازانبر: وسیله ای است فلزی که برای کشیدن یا بریدن میخ بکار می رود.
۵- اسکنه: وسیله ای فلزی که جنت در آوردن کم یا شیار روی چوب است که این کار جهت اتصال دوقطعه چوب به هم استفاده می شود ولی در زمان حال با توجه به تکنولوژی سوراخ کردن و شیار انداختن به وسیله وریل و دستگاهای چند کاره استفاده می شود.
۶- مغار: وسیله ای فلزی که مانند اسکنه جهت در آوردن و تراشیدن چوب هنگام نصب قفل و لولا و خراطی و منبت کاری استفاده می شود.
۷- سوهان: جهت صاف نمودن موضع در کار چوب استفاده می شود.
۸- تیشه: جهت قطع کردن، صاف کردن چوب بکار می رود. که در حال حاضر کاربرد چندانی ندارد.
۹- رنده: انواع مختلفی داردکه نوع معمولی آن جهت صاف نمودن چوب بکار می رود.
۱۰- دریل: دستگاهی برقی برای سوراخ کردن چوب یا هر وسیله ای که قسمت جلوی آن جهت تعویض مته است که مته ها با ضخامت ها مختلف وجود دارد که هر کدام مورد استفاده مختلفی دارد.
۱۱- گیره: دستگاهی است که جهت کارهای مختلفی که روی چوب انجام می گیرد در جای ثابتی نگه داشته شود تا چسب زده شده خشک شود.
۱۲- پیچ دستی: یک نوع گیره دستی می باشد که به منظور سفت نگه داشتن دو قطعه چوب که بوسیله چسب به هم دیگر اتصال گردیده استفاده می شود.
۱۳- پیچ گوشتی: وسیله ای فلزی است که با آن پیچ ها را شل و سفت می کند که در همه جای کاربرد دارد.
۱۴- انبر دست: برای گرفتن میخ و پیچ و چیزهای دیگر بکار میرود.
۱۵- چسب: چسب که مایع ایست چسبنده که نوع شیمیایی آن در بازار وجود دارد ولی نوع قدیمی آن به نام سریشم بوده که آن را با آب مخلوط و سپس می پوشانیده و دو قطعه چوب را به هم دیگر می چسبانیدن.
