طراحی و ساخت تجهیزات موزه
طراحی موزه
طراحی موزه مجموعه ای از اطلاعات تخصصی و استانداردهای خاص موزه یی است که بنا به موضوع هر موزه و نظرات کارفرما، با در نظر گرفتن اهداف هویدا یا پنهان موزه، در قالب تلفیق مطالعات روانشناختی مخاطب، طرح معماری، طرح نورپردازی، طرح تاسیسات الکتریکال و مکانیکال موزه ای، طرح های AV و سایر موارد مرتبط، در فازهای مختلف اجرایی ارائه میگردد.
به طور کلی و پس از تصویب طرح توجیهی و آماده سازی طرح محتوایی موزه، فاز طراحی موزه آغاز می شود. طراحی موزه، با طراحی یک نمایشگاه یا آتلیۀ نمایشی تفاوتهای بارز دارد. یک نمایشگاه یا آتلیۀ هنری، فضایی است که برای نمایش موقت برخی از آثار مادی یا معنوی اختصاص می یابد؛ عموماً این آثار برای مدت زمان محدودی پتانسیل نمایش دارند و پس از طی دورۀ خود، جذابیت کمتری از خود بروز می-دهند. نوع چیدمان و نورپردازی یک نمایشگاه، برای مدتی محدود انتخاب شده و ممکن است تجهیزات موقتی برای آن در نظر گرفته شود که اصولاً نوع تفکر در یک نمایشگاه، موقتی است و هدف آن کاملاً بارز است: اقتصاد! در صورتیکه برای یک موزه، اندیشه های درازمدتی وجود دارد احتمالاً علاوه بر اهداف اقتصادی غیر مستقیم، اهداف خاص فرهنگی، تاریخی، سیاسی آن را حمایت میکند. چه بسیار از موزه ها طراحی و راه اندازی می گردند تا نگرش جامعه به موضوعی خاص را تعدیل، تغییر یا تقویت نمایند و یا حتی باعث فراموشی باورهایی غیرمنصفانه در سطح عموم مردم و به خصوص اندیشمندان و روشنفکران گردند. فارغ از قضاوت های تاریخی و سیاسی، یکی از بارزترین نمونه ها برای این گونه عملکرد یک موزه، در نگاهی به موزه های جنگ در کشورهای کوچک اروپایی عیان است؛ در این موزه ها چنان از تاریخ انگشت شمار این کشورها و رشادت های سربازان نمایش داده می شود که بازدیدکننده خود را در سرزمینی ماورای فرض کرده و متجاوزان را به چشم گونه های بدوی از انسان و انسانیت پرداخته می شود. در صورتیکه عموماً این کشورها در تاریخ کوتاه پیدایش خود، جنگ های غیراعتقادی داشته و اصولاً متجاوز بوده اند تا مدافع. نکتۀ بحث در تعیین چگونگی تاریخ حماسی این کشورها نیست، بلکه تأثیر شدید نوع طراحی موزه ها بر نگرش بازدیدکنندگان است، تأثیری که کاملاً جهت دار به بازدیدکننده القا شده و بدون کمترین جدال با برداشت های قبلی مخاطب، به طریقی غیرمستقیم و غیرپرخاشگر، جایگزین باورهای دیگر میگردد.
طراحی موزه می بایست به گونه یی صورت پذیرد که کلیۀ تغییرات آتی در آن دیده شده، استانداردهای لازم برای یک موزه در آن رعایت و اجرا شده، و با عنایت به اهداف درازمدت موزه، جذابیت های خاص معمارانه و بصری ویژه ای در آن خلق گردد.
طراحی و ساخت تجهیزات موزه
در هر موزه بنا به نوع کارایی موزه و محتویات نمایشی، تجهیزات و ادوات مختلفی برای نمایش طرح و مورد استفاده قرار خواهد گرفت. نوع این ادوات و تجهیزات دقیقاً با نوع کاربری موزه و اشیا نمایشی در آن، مرتبط و گره خورده است
به طور کلی در یک موزه، تجهیزات به چند بخش مختلف قابل تقسیمبندی است : ویترینها، استندها، مولتی مدیا و چندرسانه ای، تجهیزات نورپردازی، تجهیزات کنترل بازدید، تجهیزات اطلاع رسانی ویژه شامل استفاده از قوای پنجگانۀ حسی ، امنیتی، مدیریت موزه، نظافتی خاص، تجهیزات نگهداری و حفاظتی، تجهیزات لازم برای جابجاییهای ضروری بنا به ابعاد خاص اشیا موجود در موزه و تجهیزات مرمتی خاص.
به طور مثال در یک موزۀ نظامی که مقرر است در خصوص جنگ و تجهیزات نظامی باشد، نیاز به ویترینهایی داریم که قابلیت قرارگیری و نمایش برخی از سلاحهای سبک نظیر کُلتها یا مسلسل ها را داشته باشد. در عین حال به استندهایی نیاز است که در خصوص کارایی و عملکرد خاص هر سلاح اطلاعات دقیقی در اختیار بازدیدکننده قرار دهد. شاید هم علاقمند باشیم عملکرد یک سلاح را در جنگی واقعی یا در شرایطی محدود شاهد باشیم، پس احتمالاً سیستم مولتی مدیا به کمک خواهد آمد. از سوی دیگر، نیاز به نوع خاصی از ویترین وجود دارد که قادر باشد با حفظ کلیۀ شرایط حفاظتی و مرمتی اشیا، برخی از یادگاران مبارزان را در آن نمایش دهد. برای این منظور طراحی سیستمهای خاصی از تبادل هوای ویترین و نیز مخازن خاص برای تعبیۀ بعضی از کنترلکنندههای شیمایی نیاز خواهد بود. شاید هم در این موزه علاقمند باشیم لباسهای مختلف نظامی را که در عملیاتهای مختلف نظامی به کار میرود را رصد و بررسی نماییم، پس نوعی از ویترینها مورد نیاز خواهد بود که با در نظر گرفتن ابعاد و اندازهها، با استفاده از تجهیزات نورپردازی ویژه، این البسه را به خوبی نمایش دهد. یافتن مثال برای این موارد بسیار مفصل است و موارد مذکور تنها نمونههایی از تجهیزات و ادوات خاص هر موزه است که نیازمند طراحی جداگانه و منحصربفرد برای شرایط منحصربفرد هر موزه است.
جهت ثبت نام در دوره آموزشی طراحی و تجهیز موزه بر روی تصویر فوق کلیک نمایید
دوره غیر حضوری است و محتوای الکترونیکی در قالب CD یا DVD به آدرستان ارسال می گردد
پس از پایان گواهی و مدرک معتبر دوره آموزشی طراحی و تجهیز موزه با قابلیت ترجمه رسمی دریافت می نمایید
مشاوره رایگان: ۰۲۱۲۸۴۲۸۴ و ۰۹۱۳۰۰۰۱۶۸۸ و ۰۹۳۳۰۰۲۲۲۸۴ و ۰۹۳۳۰۰۳۳۲۸۴ و ۰۹۳۳۰۰۸۸۲۸۴ و ۰۹۳۳۰۰۹۹۲۸۴
نورپردازی
برای نورپردازی موزه ها، توجه به ماهیت خاص نورها و اثرات مفید و مخرّب آنها، ملاک طراحی است، چرا که هدف از ایجاد موزه ها، تلاش برای آموزش همگانی و حفاظت از مواریث فرهنگی و تاریخی است. لذا فرایند طراحی نور موزه ها از حساسیت فوق العاده ای برخوردار خواهد بود.
مبحث نورپردازی یکی از گسترده ترین و جذاب ترین بخش های هر طراحی میباشد. در علوم جدید، نورپردازی های مدرن در رقابت با سایر فاکتورهای معماری وارد عمل شده و بسیاری از اهداف خاص را دنبال و به سرانجام می رساند. نورپردازی در فضاهای مختلف دارای استانداردهای اختصاصی است و بالتبع در فضاهایی که از جنبه های مختلف اهمیت ویژه ای دارند، از سختگیری های بیشتری برخوردار است.
به طور کلی نورها شامل دو دسته پرتو هستند که هرکدام می توانند درمواردی مفید و در مواردی مضر باشند. این دوسته عبارتند از: تششعات ماوراء بنفش (UV) و تششعات اینفرارد(IR). ممکن است به طور موردی و گذرا در خصوص این تششعات شنیده باشیم و مطالبی بدانیم. لکن نکات مهمی که در مورد این تششعات موجود در نورها وجود دارد، در خصوص موزه ها اندکی پیچیده تر و تخصصی ترند.
در هر موزه بنا به نوع کاربری موزه، اشیا موجود در آن، قدمت تاریخی اشیا، ارزش ریالی آنها، میزان نور طبیعی موجوددر موزه، مقدار نو کنترل نشدۀ موجود در موزه (نظیر نور برخی از تجهیزات خاص موزه ای)، میزان جلب توجه مورد نیاز برای هر کدام از اشیا بنا به نظر متولی موزه، و نیز میزان اعتبار در نظر گرفته شده برای تجهیزات نورپردازی در موزه، روش ها و انواع مختلفی از نورپردازی قابل طراحی و اجراست. باید در نظر داشت که دامنۀ نورپردازی و به خصوص نورپردازی های تخصصی در موزه ها، بی نهایت باز است که صرفاً دقت و تخصص نورپرداز در انتخاب صحیح و اجرای اصولی آن خواهد توانست هم از جهت اصول حفاظتی و مرمتی، هم از جهت اصول زیبایی شناسی و هم از لحاظ هزینه های اجرایی به کمک موزه آمده و اهداف آن را به منثۀ ظهور بکشاند.
سیستم های سمعی بصری
با استفاده از تکنولوژی LCDها و Videoprojector ها، و با طراحی خاص صوتی با تجهیزات ویژه، ارائۀ اطلاعات موزه یی از روش های قدیمی ، به روش پویا و توسط مولتی مدیا خواهد بود.منظور از AV در حقیقت Audio Visual است. این تکنیک که از فناوری روز دنیا بهره میبرد، به طور چشمگیری موزه ها را از حالت سنتی به حالت دیجیتال سوق خواهد داد. در این روش با استفاده از تکنولوژی LCDها و Videoprojector ها، و با طراحی خاص صوتی با تجهیزات ویژه، ارائۀ اطلاعات موزه یی از روش های قدیمی ، به روش پویا و توسط مولتی مدیا خواهد بود. نکتۀ این روش، امکان تغییر محتوای موزه در هر زمان دلخواه و تقویت اطلاعات ارائه شده در موزه است. ضمناً با این روش، کنترل کلیۀ امور در دست کنترل کننده های الکترونیکی خواهد بود و به همین دلیل خطاب انسانی در موزه به حداقل ممکن خواهد رسید. شایان توجه آنکه در این روش امکان طراحی Modal نیز وجود دارد که میتواند در بازه های زمانی مختلف (مثلاً هر نیم ساعت یکبار)، مُد در موزه تغییر کرده و بازدیدکننده با تغییر رنگ چراغها، محتوای LCDها، نوع صداها و …، خود را در شرایط جدیدی احساس کند و لذت وافری از بازدید خود ببرد. نوع این طراحی ها در انحصار چند گروه تخصصی بوده و قالب طرح معماری، طرح تکمیلی سازه ای(درصورت نیاز)، طرح تاسیساتی و طرح مرمت خاص ارائه خواهد گردید. بدیهی است در مورد ساختمانهای قدیمی و تاریخی، کلیۀ استانداردها و کنوانسیون های بین المللی در مورد حفاظت از بناهای تاریخی زیرنظر کارشناسان مرمت بناها و بافتهای تاریخی، رعایت خواهند گردید.
ویترین موزه
در تعریف ویترین موزه، استانداردهای سختگیرانهیی وجود دارد که متضمن حفظ ماهیت و کیفیت اشیا درون آن است. این استانداردها در چند حوزۀ حفاظتی(مرمتی)، امنیتی، شارشهای نوری، چرخههای زیست محیطی، شرایط آسایش اقلیمی، زیباییشناختی، و برخی قواعد خاص طراحی جزییات اجرایی تعریف میگردند که رعایت و در نظرگرفتن آنها، حقیقتاً کاری سخت و تخصصی است. بدیهی است که هدف از تبیین این قواعد و استانداردها، تضمین بقا و حفظ وضعیت موجود اشیا – تاریخی یا غیرتاریخی – موجود در موزههاست. طبعاً این اهداف در یک ویترین نمایشی در منزل یا یک ویترین در دکور یک مغازه، تفاوتهای آشکاری دارد؛ آنجاییکه صرفاً زیبایی و هماهنگی یک بوفه با مبلمان منزل مطرح است و یا همخوانی ویترین مغازه با رنگ سال، در یک موزه، علاوه بر مسائل زیباییشناختی و زیباییشناسی لازم برای طراحی، سلسله موارد دیگری نیز پیش روی طراح و سازنده قرار دارد که وضعیت را به طور سرگرمکنندهیی پیچیده خواهد نمود.
در اینجا بد نیست که نگاهی کوتاه به پروسۀ طراحی ویترین استاندارد موزه انداخته شود. پیش از شروع به طراحی یک ویترین موزهیی، اطلاعات دقیقی از نوع شی داخل ویترین کسب میگردد. واضح است که لزوماً یک موزه اشیاء تاریخی و با قدمت زیاد را نمایش نخواهد داد؛ شاید در یک موزه مقرر باشد نقاشی یا خط یک هنرمند در معرض نمایش باشد، لکن مورد نمایش هر چه که باشد، وظیفۀ طراح ویترین، ایجاد بهترین شرایط آسایشی برای شی مورد نظر است، دقیقاً همانگونه که یک مهندس ساختمان، برای تأمین آسایش افراد خانه، همۀ شرایط را مهیا میسازد. به طور کلی طراحی ویترین برای اشیاء مختلف بنا به قدمت، متریال شی، تعداد- میزان و نوع مرمتهای گذشته روی شی مورد نظر، ابعاد شی، نظر متولی موزه برای متریال ساخت ویترین (چوب، فلز،شیشه،متریالهای جدید)، ابعاد فضایی که قرار است ویترین در آن قرار گیرد، نوع نورپردازی محیط، نوع نورپرازی پیشبینی شده برای ویترین، کیفیت هوای فضای موزه و طبقهبندی در جداول مخصوص، و نیز نوع سیستمهای حفاظتی-مرمتی-امنیتی ویترین، متغیر است. نکتۀ مهم دیگر، طراحی نورپردازی ویترین موزه است که پدیده یی جذاب و پیچیده به حساب میآید. در خصوص نورپردازی موزه و ویترین ها در بخش مربوطه، کلیاتی از نظر خواهد گذشت.
فارغ از بحثهای تخصصی در خصوص موارد بالا که هرکدام نیازمند ذکر موارد بسیار زیادی میگردند، مهمترین بخش طراحی یک ویترین، ایجاد همخوانی قابل قبول بین اشیاء داخل ویترین با محیط موزه و حفظ شرایط استاندارد نگهداریست. این مهم با طی پروسهیی طولانی قدم به قدم پیش رفته و در نهایت منجر به خلق طرحی ویژه برای هر موزه خواهد شد.
پس از انجام طراحی ویترین، مسألهیی مهمتر نمود خواهد یافت و آن نوع ساخت و تکنولوژیهای مورد نیاز برای ایجاد ویترین است. طبیعتاً از کارگاهی که با روشهای سنتی خط تولید یک بوفۀ خانگی یا ادوات چوبی و فلزیست، نمیتوان انتظار داشت که استانداردهای دقیق ساخت یک ویترین موزهیی رعایت نماید. از آنجاییکه نوع دیتیلهای اجرایی یک ویترین موزه، به شدت در کیفیت نهایی ویترین و ایجاد شرایط مناسب حفاظتی – مرمتی اشیا درون آن مؤثر است، میبایست با روشهای مهندسیِ کنترل، هر لحظه از تطابق پروسۀ ساخت با استانداردهای موجود اطمینان حاصل نمود. نوع دیتیلهای اشاره شده، طیف وسیعی از مسائل – از نوع متریال انتخاب شده برای ویترین تا تک تک اتصالات و درزبندیها و نمای نهایی – را شامل شده و این مجموعه اتفاقات را به مسأله یی کاملاً تخصصی و منحصربفرد تبدیل مینماید.
حفاظت الکترونیک
طراحی امنیت موزه، با تفاوت های بارز ماهوی و نهایی با طراحی امنیت سایر فضاهای عمومی و خصوصی دیگر، زمینۀ تخصصی ویژه ایست که با استانداردها و ترفندهای خاص ضامن امنیت و ایمنی موزه ها تلقی میگردد.یکی از اهداف اصلی و مهم موزه ها، محافظت و نگهداری از گنجینه هاییست که به هر علتی حائز اهمیت هستند. حال اینکه این اهمیت از هر جنبه ای که باشد ( تاریخی، فرهنگی، سیاسی، هنری، اقتصادی یا همۀ اینها) یادآور این مهم است که لازم است از گزند حوادث و اتفاقات معمول به دور مانده تا از نسلی به نسل دیگری و از فرهنگی به فرهنگ دیگر تسرّی یابد. برای این منظور، با تعریف استانداردهای جدّی و لازم الاجرا، موزه ها با صرف هزینه های هنگفت در طراحی و اجرای اصول حفاظتی مرمتی، قادرند دوام و سلامت اشیا را تا حدّ یادی تأمین و تضمین نمایند. در کنار این موارد، نکته ای که هرگز نمیتوان از کنار آن ساده گذشت، حفظ ایمنی موزه و حفاظت فیزیکی از آنهاست. بدیهی است بخش نهایی از فرایند حفاظت مرمت اشیا موزه ای، حراست از آنها در قبال سرقت و حوادث غیرمترقبه است. در حال حاضر با کمک تکنیک های حفاظت الکترونیک، تا درصد بسیار بالایی اهداف حراستی از موزه ها قابل دسترسند.در موزه ها برای مقابله با حریق، با کمک سنسورهای خاصی که نسبت به دود یا حرارت حساسیت نشان می دهند، در کمترین زمان ممکن قادر به کشف محل دقیق حریق، نوع آن، بهترین راهکار مقابله و در نهایت اطفا آن هستیم. در خصوص وجود ترکیبات مضر شیمیایی در اتمسفر موزه، سنسورهایی قابل طراحیند که با آنالیز لحظه یی هوای موجود در موزه، هشدارهای لازم را در اختیار تیم مدیریت موزه قرار می دهند. در مورد سرقت نیز ماجرا چنین است با اندکی افزایش قابلیت های کنترلی با استفاده از سنسورهای حرکتی، کوچکترین حرکت ها در موزه و در زمان غیرمجاز، ثبت شده و با انتقال نوع حرکت به مغزمتفکر سیستم های امنیتی، در صورت وجود خطر آژیرها فعال شده و سوءقصد در نطفه خفه میگردد. دوربین های مداربستۀ ویژه، کلیۀ تردد را رصد کرده و با وضح مورد نیاز، تصاویر را برای مدت های مدید آرشیو می نمایند. البته به تازگی نوع خاصی از دوربین های مداربسته نیز در موزه ها طراحی و اجرا می شوند که با قابلیت برنامه ریزی و تعریف کد ارتفاعی، قادرند به جای همۀ سنسورهای موجود عمل نمایند و سوپاپ اطمینانی باشند برای امنیت موزه. بحث در خصوص چگونگی عملکرد این المانهای امنیتی و موارد کاربرد آنها طولانیست، لکن همین نکته کافیست که استانداردهای بسیار دقیق و پیچیده یی این موارد را کنترل و طراح امنیت موزه را در وادی منحصربفردی قرار می دهند.
در نهایت، طراحی امنیت موزه، با تفاوت های بارز ماهوی و نهایی با طراحی امنیت سایر فضاهای عمومی و خصوصی دیگر، زمینۀ تخصصی ویژه ایست که با استانداردها و ترفندهای خاص، در حوزه های مختلفی چون سنسورهای حرکتی، سنسورهای دودی، سنسورهای حرارتی، دوربین های مداربسته با قابلیت برنامه ریزی موزه یی، گیت های امنیتی، سیستم های هشدار سریع، سنسورهای ویترین با قابلیت برنامه ریزی، سیستم های کنترل هوشمند موزه یی بدون دخالت عامل انسانی و نیز موارد تخصصی دیگر با تأکید بر رعایت استانداردهای موزه یی، ضامن امنیت و ایمنی موزه ها تلقی میگردد خدمات خاص سایبری خدمات سایبری موزه ای عبارتست از : تولید وب سایت های اینترنتی خاص برای هر موزه با قابلیت چرخش ۳۶۰ در موزه، بازدید مجازی، اتصال به دیتاسنترهای خاص، لینک های مرتبط با سایر موزه های هم موضوع در دنیا، و …
اهمیت و کاربردهای متنوع اینترنت بر کسی پوشیده نیست. بعید است در دنیای امروزی، کسی سخنی از اینترنت و یا جایگاه ویژۀ آن در ارتباطات انسانی نشنیده باشد. عطف به پیشرفت کاربرد اینترنت در زندگی روزمرۀ ما، کم کم به نقطه ای میرسیم که هرگز بدون اینترنت امکان حیات اجتماعی نداشته باشیم، شاهد این مدعا رونق استفاده از اینترنت در کشور خودمان ] نه به عنوان یک کشور توسعه یافته و تکنولوژیک، بلکه به عنوان کشوری در حال توسعه [ است.
هم اکنون ارائه بسیاری از خدمات اجتماعی اعم از ثبت نام های دولتی ، پرداخت قبوض و خدمات بانکی ، امکان سفارش و خرید محصولات و … از طریق اینترنت امکان پذیر شده است.
برای نمونه، تصور آنکه به طور مجازی و از هزاران کیلومتر دورتر، بتوان موزه ای را دید، اشیاءش را تحلیل نمود، آواهای موجود در موزه را شنید و به طور مستقیم با راهنمایان موزه سخن گفت، شبیه یک لطیفه می نمود! ولی امروز و با اطمینان می توان گفت که چنین است و اینها فقط بخش از توانایی های سایبری در حوزۀ تخصصی موزه هاست. جدای از بازدید مجازی موزه ها، امکان اتصال به دیتاسنتر نیز قابل تعریف است. یعنی اشخاص خاصی بتوانند کلیۀ اطلاعات موجود در موزه را به صورت الکترونیک مشاهده و استفاده نمایند.
تأسیسات مکانیکال
طراحی و اجرای تجهیزاتی که قادر باشند با توجه به استانداردهای موزه ای، شرایط مساعد و استانداردی برای یک موزه فراهم نماید، در زمرۀ موارد مورد توجه در طراحی تأسیسات مکانیکال قرار میگیرند.
تأمین آسایش یا به گفتۀ دیگر، تنظیم شرایط محیطی در موزه ها، از اهمیت ویژه تری نسبت به سایر فضاهای عمومی برخوردار است. شرایط آسایش در یک فضا، به میزان درجۀ حرارت فضا، میزان رطوبت موجود، میزان ذرات معلق در هوا، و پاره ای موارد دیگر اطلاق میگردد که بالتبع آن، فرد در فضایی احساس آرامش یا عدم آرامش مینماید. به طور مثال در یک خانۀ مسکونی با سرد شدن هوا از تجهیزان گرمازا و با گرم شدن آن، از تجهیزات برودتی بهره گرفته میشود. در یک خانۀ مسکونی عموماً بحث میزان رطوبت از اهمیت ویژه ای برخوردار نیست، لکن در برخی از موارد، زمانیکه بیش از حد از یک کولر آبی در فضای بسته استفاده شود، و یا در محیط های مرطوب نظیر مناطق شمالی کشور، میزان رطوبت نیز حائز اهمیت خواهد شد. این موضوع در موزه¬ها به گونۀ دیگری مورد تحلیل و طراحی قرار میگیرد.
طبیعتاً گرمای هوا باعث افزایش انبساط اجسام و سرمای هوا، انقباض آنها را در پی خواهد داشت. حال تصور کنیم که در یک موزه، از یک شی تاریخی یا باارزش با قدمتی نه چندان زیاد و یا حتی جدید نگهداری میگردد. اگر بنا باشد دمای هوا در در طول مدت نمایش متغیر باشد، با هر تغییر هوا و کم و زیاد شدن درجۀ حرارت، انقباض و انبساطی طبیعی در جسم مورد نظر رخ میدهد که این تغییرات در اندازه، میتواند در مرور زمان شی مورد نظر را دچار تنش های درونی، ترک و سرانجام تخریب موضعی یا کلی نماید. پس برای پرهیز ار چنین واقعه ای، لازم است حدود درجۀ حرارت در موزه ها و به خصوص در ویترین ها در بازۀ مشخصی حفظ گردد و اجازۀ نوسان بیش از حدّ استاندارد موزه ای به آن داده نشود.
در خصوص میزان رطوبت، وضع کمی بدتر است. درصد بالای رطوبت هوای اطراف یک شی موزه ای، باعث تحریک میکرواورگانیسم ها یا همان موجودات بسیار ریزی که به طور طبیعی در همۀ اجسام وجود دارد، خواهد شد. این میکروارگانیسم ها برای ادامۀ حیات خود، فعل و انفعالاتی را از خود بروز میدهند، تنفس میکنند و به تولید یا مصرف غذا خواهند پرداخت. در اثر این فعالیت های حیاتی، به طور طبیعی پسماندهایی تولید میگردد که نقش عمده ای در افزایش حجم آنها داشته و همین ازدیاد حجم، باعث بروز ترک های میکروسکوپی در شی موزه ای میگردد. ادامۀ این روند، این ترک ها را گسترده تر و فعال می نماید که خطر عمده ای برای اشیا موزه ای تلقی میشود.
از سوی دیگر ، خطر مهم دیگری که این میکروارگانیسم ها برای اشیا موزه ای تولید می نمایند، تولید ترکیبات شیمیایی است که می تواند به شدت در فرایند تخریب اشیای موزه ای نقش کاتالیزور و تسریع کننده را ایفا نماید. لذا کنترل رطوبت در موزه ها از اهمیت بی نهایتی برخوردار است.
نقش ریزذرات معلق در هوا نیز در تعیین کیفیت نگهداری و حفاظت از اشیای موزه ای مهم و تعیین کننده است. این ذرات که حاوی گرد و خاک، برخی از باکتری ها و میکروب ها، بازماند تجهیزات مورد استفادۀ بشر، ذرات ریز بخار آب، برخی فلزات، و غیره است، می تواند در بازخورد با اشیا موزه ای، تأثیرات قابل پیش بینی و مهم تر از آن، تأثیرات پیش بینی نشده ای داشته باشند. این به معنای مواجه شدن با خطراتیست که برنامه ای برای مقابله با آنها داریم یا نداریم. لذا در خصوص کنترل ذرات معلق در هوای موزه نیز استانداردهای ویژه ای وجود دارد که توسط کنترلرهای به خصوصی، به طور مداوم بررسی و آنالیز میگردد
چیدمان تخصصی موزه
چیدمان مناسب موزه ، کمکی ست دو سویه ، به بازدیدکننده برای درک بهتر مفاهیم موجود در موزه و نیز به موزه جهت حفاظت و حراست حداکثری از گنجینه های درون آن.
پس از کلیۀ فازهای طراحی و اجرایی موزه ای که بعضاً و با اختصار زیاد از نظر گذشت، تنها یک قدم به افتتاح موزه و گشایش درب های آن به روی علاقمندان مانده است و آن هم چیدمان موزه است. همانطور که انتظار می رود در خصوص چیدمان یک موزه، استانداردها و تعاریف ویژه ای وجود دارد که هدف همۀ آنها تقریباً یکی است . کمک به بازدیدکننده برای درک بهتر مفاهیم موجود در موزه و نیز کمک به موزه در راستای حفاظت و حراست حداکثری از گنجینه های درون آن. این استانداردها و قواعد در حوزه های مختلفی اظهار نظر دارند .
چیدمان های موزه ای را میتوان به روش های ذیل تقسیم بندی و اجرا کرد: دورۀ تاریخی – روش مستقیم دورۀ تاریخی – روش معکوس جنس عملکرد اندازه رنگ شهر / کشور
طبیعی است که هر کدام از این انواع چیدمان موزه ای، با در نظر گرفتن شرایط خاص هر موزه ، اشیا آن و بسیاری فاکتورهای دیگر انتخاب میگردد و انتخاب غیراصولی یا اشتباه در این مورد می تواند به سادگی و بدون هیاهو، کلیۀ اهداف موزه و هزینه های آن را بر باد دهد. لذا این مرحله را می توان ثمرۀ طراحی موزه نامید.
