بررسی نام کشتی:

نام کشتی از کمربندی به نام کُستی گرفته شده که پارسیان و زرتشتیان هنگام غروب آفتاب به کمر خود می‌بستند و در برابر کانون آتش به دعا خواندن می‌پرداختند. کشتی گرفتن به معنی کمر یکدیگر را گرفتن است. اصل آن در زبان پهلوی، کُستیک و در زبان فارسی دری گُشتی خوانده می‌شود.

این کمربند که زرتشتیان آن را «بندرین» نیز می‌نامند، کمربندی است با 72 نخ که از پشم گوسفند توسط زن موبدی بافته می‌شود. 72 به شش رشته تقسیم می‌گردد و هر دسته دوازه نخ دارد که هفتاد و دو اشاره دارد به هفتاد و دو فصل یسنا (یکی از بخش‌های اوستا) و دوازده به دوازده ماه سال و شش اشاره دارد به شش گاهنبار (حبش‌های دینی سال). کستی را سه بار برکمر می بستند که یادآور سه اصل زرتشت یعنی «گفتار نیک، کردار نیک و پندار نیک» بود.

کشتی در ایران:

کشتی و ورزش باستانی در دوران صفویه و زندیه رونق زیادی در ایران یافت به طوری که در هر شهر صدها پهلوان بنام وجود داشت. در دوران قاجاریه علاقه به این ورزش چنان زیاد شد که در دوران ناصرالدین شاه شخصی به نام «صاحب الدوله» مأمور توسعه ورزش کشتی شد و در تمامی روزهای تعطیل پهلوانان در میادین شهر به کشتی گرفتن می‌پرداختند. مسابقات کشتی پهلوانی برای انتخاب پهلوان پایتخت از همین ایام آغاز شد و بعدها به صورت یک سنت جاری همه‌ساله درآمد. محمدصادق بلورفروش، ابراهیم یزدی معروف به یزدی بزرگ، پهلوان اکبر خراسانی، حسین یوزباشی، سید حسن رزاز، سید اسماعیل کالسکه‌ساز از کشتی‌گیران و پهلوانان معروف آن زمان بودند.

از زمان رضا شاه زورخانه با فرهنگ جدید رونق بیشتری گرفت و در کنار زورخانه‌ها، باشگاه‌ها و ورزشگاه‌ها هم شکل گرفتند. از سال 1318 با مطرح شدن مقررات بین‌المللی کشتی، تغییر و تحولاتی در شیوه کشتی گرفتن و طرز لباس پوشیدن کشتی‌گیران پدید آمد.

حمید محمودپور در سال 1317 تعلیم کشتی آزاد و فرنگی با مقررات بین‌المللی را در ایران آغاز کرد. وی اولین تشک کشتی از جنس اسفنج را در دانشسرای تربیت بدنی واقع در دروازه دولت تهران پهن کرد. در سال 1318 اولین دوره مسابقات کشتی آزاد قهرمانی کشور در ورزشگاه امجدیه تهران برگزار شد. نخستین باشگاه کشتی هم باشگاه سلیمان خان در خیابان شاپور سابق بود. اولین تیم کشتی خارجی که وارد ایران شد تیم ترکیه بود که در سال 1326 به ایران آمد.

نخستین حضور بین‌المللی کشتی ایران در المپیک 1948 لندن بود که منصور رئیسی در آنجا به مقام چهارم رسید. اولین حضور تیم ملی کشتی ایران در قهرمانی کشتی جهان هم با حضور تیم ملی کشتی آزاد در اولین دورهٔ رقابت‌های قهرمانی کشتی آزاد جهان در سال 1951 در هلسینکی فنلاند اتفاق افتاد.

معرفی و بررسی انواع فنون کشتی:

1. اشکل گربه:

این فن در خاک اجرا می شود و در کشتی امروز دنیا خیلی مرسوم نیست. برای اجرای این فن معمولا وقتی کشتی گیران راه را برای زدن بارانداز روی حریف بسته می بینند، یک دست را از بین 2 پای حریف و دست دیگر را از کنار کمر و در حالی که یک دست را در اختیار دارند، به هم قفل می کنند و با یک چرخش حریف را در حالت پُل قرار می دهند. اگر این فن به درستی اجرا شود، حتی کشتی گیر می تواند حریف خود را ضربه فنی کند. 

2. سر و ته یکی:

برای اجرای فن سروته یکی؛ 2 کشتی گیر باید در حالت خاک قرار داشته باشند. کشتی گیر مهاجم برای اجرای این فن باید یک پای حریف را در اختیار بگیرد. سپس یک دست را از بین 2 تا و یک دست را از کنار سر حریف قفل می کند و با یک چرخش کشتی گیر به پُل رفته و ضربه فنی می شود. 

3. کنده حصیرمال:

کشتی گیر مهاجم برای اجرای این فن باید یک پا و در جهت مخالف یک دست حریف را در اختیار بگیرد. سپس باید حریف را از تشک بلند کرده و به پشت او را به روی تشک بیاندازد تا یا ضربه فنی کرده یا ثانیه هایی حریف را به پُل بزند. 

4. کنده یه چاک:

وقتی یک کشتی گیر برای زیرگیری اقدام می کند، طرف مقابل برای اینکه خاک نشود یا مانع از اجرای فن حریف شود، یک پای حریف را در اختیار گرفته و با قفل کردن دست هایش کُنده او را بالا می کشد و از کنار او را می تاباند که به این فن کُنده یه چاک می گویند. 

5. پلنگ شکن:

شاید این فن در ظاهر ساده به نظر بیاید اما برای اجرا نیاز به تبحر بالایی دارد. در فن پلنگ شکن، کشتی گیر، حریف را به سمت خود کشیده و با قدرت دست و حرکت پا او را از پشت به روی تشک می اندازد. حالا در صورتی که حریف از آمادگی لازم برخوردار باشد؛ می تواند انعطلاف به خرج داده و در حالت خاک قرار بگیرد وگرنه ضربه فنی خواهد شد.

6. گوسفند انداز:

برای اجرای این فن، کشتی گیر باید به پشت حریف رفته و در ابتدا یک پای او را در اختیار بگیرد. بعد از اینکه کشتی گیر توانست حریف را از تشک جدا کند، با تاباندن او در حالتی قرار می گیرد که پشت حریف به تشک خورده و خودش هم به آن مسلط است. 

7. بزکش:

فن سردوبندپی یا بزکِش که اجرای آن تخصص رسول خادم در دوران قهرمانی بوده و هم اکنون حسن یزدانی چند باری آن را به نمایش گذاشته، در حالت سرپا اجرا می شود. برای اجرای این فن باید کشتی گیر با یک دست، گردن حریف را در اختیار بگیرد و با دست دیگر مچ را مهار کند. بدین ترتیب کشتی گیر می تواند حریف را به پل برده یا حداقل او را خاک کند.