آموزش مجازی: اعتبار سنجی و رتبه بندی اعتباری validating and rating Credit E-learning Validation and Credit Rating E-learningA
رتبهبندی اعتباری، ارزیابی احتمال پرداخت به موقع تعهدات مالی است. به عبارت دیگر، رتبهبندی اعتباری اظهار نظری درباره میزان اعتبار یک نهاد یا ناشر اوراق بهادار است. موسسات رتبه بندی با بررسی و تحلیل اطلاعات به دست آمده از منابع مختلف درباره نهاد یا ناشر اوراق بهادار و با توجه به وضع کلی اقتصاد و صنعت، رتبه اعتباری (ریسک اعتباری) را اعلام می‌نمایند.
بر اساس نظر سازمان بورس اوراق بهادار، رتبه بندی اعتباری عبارت است از اظهارنظر راجع به احتمال ایفای به موقع تعهدات شخصی حقوقی، ابزار مالی مانند اوراق بهادار یا تعهد مالی خاص دیگر، از طریق بررسی مفصل و نظام‌مند در خصوص توانایی و تمایل معتدل متعهد یا متعهدین مربوطه به ایفای تعهدات خود و اختصاص رتبه اعتباری از پیش تعریف شده.
وظیفه اصلی موسسه رتبهبندی اعتباری اظهارنظر در خصوص پیش‌بینی صلاحیت اعتباری و تعیین احتمال نکول ناشر در ایفای تعهدات مالی است. رتبهبندی فرایندی است که طی آن موسسه رتبهبندی با بررسی مفصل و نظام‌مند در خصوص توانایی و تمایل متعهد و اختصاص رتبه اعتباری از پیش تعریف‌شده، راجع به احتمال ایفای به موقع تعهدات شخصی حقوقی یا ورقه‌ای بهادار یا تعهد مالی خاص دیگر، نظری مستقل ارائه می‌نماید.
نظر مستقل یک موسسه رتبهبندی در مورد کیفیت اعتباری ناشر، شرکت یا موسسه مشخص با نمادهایی بیان می‌شود و میتوان گفت این نمادها مهمترین ابزار مدیریت ریسک برای سرمایه‌گذاران و نهادهای اعتباری به شمار می‌روند.
موسسات و شرکت‌های رتبهبندی از مهمترین نهادهای مالی هستند که در قانون بازار سرمایه کشور مصوب سال ۱۳۸۴ مد نظر قانون‌گذار ان قرار گرفته است. در واقع، رتبه سنجی اعتباری پیش شرط حضور در بازارهای مالی وسرمایه است و امروزه موسسات رتبهبندی از کلیدی‌ترین نهادهای مالی در کشورهای توسعه‌یافته به شمار می‌روند به طوری که در بازارهای مالی جهانی، کمتر سرمایه‌گذاری را میتوان یافت که قبل از انتخاب گزینه سرمایه‌گذاری به گزارش‌های موسسات رتبهبندی در این رابطه توجهی نداشته باشد.
v:99
اعتبارسنجی یک رویکرد علمی مبتنی بر دانش بانکداری و علم آمار است. در این رویکرد اطلاعات وضعیت جاری و سابقه ای متقاضی تجزیه و تحلیل می گردد و امتیاز اعتباری وی محاسبه می شود. امتیاز اعتباری بیانگر میزان ریسک اعتبار سنجی مشتریان در بازپرداخت تعهداتش است. اعتبارسنجی یک رویکرد علمی مبتنی بر دانش بانکداری و علم آمار است.
در این رویکرد اطلاعات وضعیت جاری و سابقه ای متقاضی تجزیه و تحلیل می گردد و امتیاز اعتباری وی محاسبه می شود.
امتیاز اعتباری بیانگر میزان ریسک اعتبار سنجی مشتریان در بازپرداخت تعهداتش است.
به عبارت دیگر، اعتبارسنجی از اطلاعات وضعیت گذشته و جاری متقاضی استفاده می کند تا رفتار او را در آینده پیش بینی کند.
در اعتبارسنجی، مشتریان به سه گروه حقیقی مصرفی، حقیقی حرفه ای و حقوقی دسته بندی می شوند.
اشخاص حقیقی مصرفی، افرادی هستند که به عنوان مصرف کننده، متقاضی خرید اعتباری هستند.
به عنوان نمونه از این گروه از مشتریان می توان افرادی را ذکر کرد که برای خرید لوازم خانگی یا خودرو از چک بانکی استفاده می نمایند.
برای اعتبارسنجی اشخاص حقیقی مصرفی معمولا از متغیرهای هویتی، سکونتی، درآمدی و سابقه ای استفاده می شود.
مشتریان حقیقی حرفه ای، افرادی حقیقی ای هستند که صاحب کسب و کار بوده و در جهت توسعه کسب و کار خود متقاضی نیز در محاسبات وارد می شوند.
به عنوان نمونه هایی از این دسته از مشتریان (اعتبار بانکی افراد)، می توان به موارد مقابل اشاره کرد: پزشکی که برای خرید لوازم پزشکی نیازمند اعتبار است یا مغازه داری که برای تغییر دکور یا خرید لوازم داخل مغازه متقاضی دریافت اعتبار است.
دسته سوم مشتریان، اشخاص حقوقی یا شرکت ها هستند.
متغیرهایی که در اعتبارسنجی این دسته از مشتریان استفاده می شود از دو دسته دیگر گسترده تر بوده و دامنه وسیع تری را در بر می گیرد. در اعتبارسنجی اشخاص حقوقی علاوه بر وضعیت عمومی شرکت (نظیر نوع صنعت، بازار فروش، تعداد کارکنان)، ترازنامه و صورتحساب سود و زیان سه سال آخر متوالی نیز در محاسبات استفاده می شوند.
به علاوه، سوابق اعتباری خود شرکت، اعضای هیئت مدیره و مدیر عامل نیز از جمله اطلاعاتی هستند که در اعتبارسنجی مشتریان حقوقی به کار گرفته می شود.
علاوه بر اطلاعات ورودی که بخشی از آن ها در بالا معرفی شد، سیاست های کسب و کار موسسه ارائه دهنده اعتبار نیز در فرآیند اعتبارسنجی موثر هستند.
- فقط هنگامی اقدام به دریافت وام یا کارت اعتباری نمایید که واقعا نیاز داشته باشید.
- قرارداد وام مسکن یا خودرو را در چارچوب زمانی کوتاه تنظیم کنید.
- به طور منظم گزارش اعتباری و لیست آمار استعلام خود را بررسی کنید تا مطمئن شوید که اشتباهی صورت نگرفته و نام تمام کسب‌و‌کارهای ذکر شده در لیست را می‌شناسید و استعلام‌ها با اجازه شما انجام شده است در این صورت می‌توانید از دزدی هویت احتمالی جلوگیری کنید.
- برای مدیریت سایر عواملی که بر نمره اعتباری تاثیر می‌گذارند نیز به همین ترتیب اقدام کنید به ویژه تاریخچه اعتباری اهمیت بسیاری دارد. در هر ماه صورت حساب‌های خود را به موقع پرداخت کنید و بدهی کارت اعتباری خود را در اسرع وقت پرداخت نمایید.
حال اگر پس از استعلام گزارش اعتباری و بررسی آن متوجه شدید که دارای سابقه چک برگشتی هستید برای بازیابی اعتبار اقدامات لازم را جهت رفع سوء اثر سوابق چک برگشتی خود انجام دهید. براساس بخشنامه بانک مرکزی رفع سو اثر از سوابق چک برگشتی اشخاص تنها از طریق شعب بانکها و به صورت ذیل امکان پذیر است:
- تامین مبلغ چک برگشتی: شخصی که دارای چک برگشتی است می‌بایست مبلغ چک را به حساب خود واریز نماید و در قبال آن بانک برگشت چک را رفع و مبلغ مورد نظر را به ذینفع پرداخت نماید.
- تحویل لاشه چک برگشتی به بانک: شخص واگذارنده چک می‌بایست لاشه چک برگشتی را به بانک تحویل و از بانک رسید دریافت نماید.
- ارائه رضایت‌نامه محضری ذینفع چک به بانک: چنانچه لاشه چک برگشتی موجود نباشد و به دلایلی مانند سوختن یا مفقود شدن ارائه آن به بانک امکانپذیر نباشد. در این صورت با ارائه رضایت‌نامه محضری ذینفع به بانک میتوان به رفع سوء اثر چک موردنظر اقدام کرد.
- تامین مبلغ چک و واریز آن به سپرده قرض‌الحسنه جاری و درخواست مسدود نمودن سپرده به مدت 24 ماه: چنانچه تحویل لاشه چک برگشتی و ارائه رضایت‌نامه محضری ذینفع به بانک امکان پذیر نباشد. اگر صادرکننده چک دارای سپرده قرض‌الحسنه جاری مفتوح باشد می‌تواند با واریز مبلغ کسری موجودی به سپرده، از شعبه افتتاح‌کننده سپرده درخواست نماید تا وجه موردنظر را جهت پرداخت چک برگشتی حداکثر به مدت 24 ماه مسدود نماید. در این صورت بانک باید تامین وجه چک را طی نامه‌ای به ذینع اطلاع دهد تا به منظور دریافت وجه چک به بانک مراجعه کند.
- ارائه حکم قضایی مبنی بر رفع سوء اثر چک برگشتی
- رفع سوء اثر خودکار چک برگشتی در سامانه اطلاعاتی بانک مرکزی پس از مدت سه سال: اگر هیچ یک از اقدامات فوق جهت رفع سوء اثر چک برگشتی از جانب صادرکننده چک انجام نشود. سابقه چک برگشتی پس از مدت سه سال به صورت خودکار در سامانه اطلاعاتی بانک مرکزی رفع سوءاثر می‌شود.
آموزش مجازی اعتبار سنجی و رتبه بندی اعتبار : امکان ثبت نام در دوره مجازی
ما در بنیاد آموزش مجازی ایرانیان امکان ثبت نام در دوره آموزش مجازی اعتبار سنجی و رتبه بندی اعتبار و اخذ مدرک معتبر اعتبار سنجی و رتبه بندی اعتبار را به صورت کاملا غیر حضوری فراهم آورده ایم.
رتبه بندی اعتباری چیست؟
مؤسسات رتبه بندی اعتباری: کارکرد اصلی این مؤسسات، رتبه بندی اوراق بدهی شرکت ها با توجه به ریسک عدم بازپرداخت یا ورشکستگی است.
حضور این مؤسسات فضای تأمین مالی را شفاف و قابل اجرا می کند. سرمایه گذاران در ابزار بدهی به اطلاعات شرکت دسترسی ندارند و احتمالاً در صورت دسترسی، تخصص تحلیل آن را ندارند. خریداران اوراق بدهی نگران بازپرداخت اصل اوراق در سررسید و پرداخت سود اوراق در موعدهای مشخص هستند و این که شرکت توان پرداخت دارد یا خیر را این مؤسسات بر اساس تحلیل های خود انجام می دهند. بدون وجود رتبه اعتباری، شرکت های تأمین سرمایه نمی توانند به بازاریابی اوراق یا تعهد پذیره‌نویسی بپردازند. مهمترین عواملی که در رتبه اعتباری تاثیر می گذارند عبارتند از: ۱٫سابقه رفتار پرداخت اقساط ۲٫میزان بدهی ۳٫سابقه اعتباری ۴٫نوع اعتبار.
براي بررسي فرايند رتبه بندي اعتباري، ابتدا بايد تفاوت دو مفهوم اعتبارسنجي ورتبه بندي اعتباري را بررسي كنيم. اعتبار سنجي، فرايندي است كه طي آن به هر فرد، كميتي اختصاص مي‌‌يابد كه نشان دهندة برآوردي از عملكرد آتي وي در بازپرداخت تعهداتش است. در حقيقت، مدلهاي اعتبار سنجي در پي شناسايي آن دسته از خصوصيات افراد هستند كه بر قصور آنها در پرداخت تعهداتشان مؤثر خواهند بود. ميزان اعتبار افراد در اين سيستم بلافاصله پس از دريافت اطلاعات وي تعيين خواهد شد. در مقابل اين مفهوم، رتبه بندي اعتباري وجود دارد كه به دنبال تعيين ميزان ريسك اعتباري يك ناشر يا يك ورقه بهادار است. در مفهوم رتبه بندي اعتباري قضاوت افراد نيز دخالت دارد؛
رتبه بندی اعتباری، ارزیابی احتمالی پرداخت به موقع تعهدات مالی ناشر است. به عبارت دیگر، اظهارنظری در مورد پیش بینی صلاحیت اعتباری یک نهاد، یک تعهد اعتباری، یک ورقه بدهی، اوراق بهادار یا ناشر چنین تعهداتی است.
ارتقاء توان تحلیل سرمایه گذاران، لازمه بازار سرمایه است. موضوع رتبه بندی اعتباری و موسسات رتبه بندی لازمه تمامی بازارهای کسب و کار می باشد. سرمایه گذاران به منظور ورود به بازار سرمایه نه تنها در باراز اولیه بلکه در بازارهای ثانویه نیز نیازمند پردازش اطلاعات و تحلیل هستند. موسسات رتبه بندی به صورت دائم در حال تحلیل اطلاعات شرکت ها هستند. این موسسات، وضعیت شرکت ها را به طور منظم با معیارها و شاخص های مختلف بررسی می کنند. افزایش قدرت تحلیل در بازار سرمایه از مهمترین مزایای راه اندازی موسسات در کشور می باشد. همچنین این موسسات می توانند به عنوان عامل هم افزایی در تعامل بازار سرمایه و بازار پول بوده و در این راستا کمک کنند.
با رتبه بندی شرکت های عضو بورس و فرابورس، بانک ها و سایر نهادهای مالی ارایه تسهیلات را با توجه به ریسک اعتباری بنگاه های اقتصادی انجام می دهند. بنگاه هایی که رتبه اعتباری بالاتری دارند، از تسهیلات بیشتر با نرخ سود پایین تر بهره می برند و در اولویت پرداخت تسهیلات قرار می گیرند.
[wp-rss-aggregator sources=”89225″]