يادگيری الکترونیکی به چه صورت نگهداشت اطلاعات را بهبود می بخشد ؟
آموزش علاوه بر استفاده از سيستم های درونی مورد نياز ، مستلزم استفاده از عناصر ديگر نظير : ارتباط متقابل ، تخيل و فيدبک است . يادگيری الکترونیکی با استفاده از عناصر متفاوت ، که باعث ايجاد عناصر جديد آموزشی می گردد ، فرآيند فراگيری را حذاب تر خواهد کرد. ايجاد جذابيت در يادگيری يکی از دلايل موفقيت آموزش های الکترونیکی است . در صورتيکه از عناصر جديد در سيستم های آموزش الکترونیکی استفاده نگردد ، عملا” جذابيت های لازم برای آموزش را از دست داده ايم . برای موفقيت در آموزش های الکترونیکی نکات زير می بايست مورد توجه قرار گيرد.
بررسی نوع محتويات: استفاده از تصاوير ، صدا و متن و ترکيب مناسب آنها با يکديگر پيامدهای مثبتی را بدنبال خواهد داشت .
ارتباط متفابل با فراگيران بگونه ای که ايجاد محرک های لازم را تضمين نمايد: استفاده از بازيها ، امتحانات کوتاه مدت برای اخذ فيدبک سريع از فراگيران مناسب ترين روش برای سنجش ميزان موفقيت در آموزش است .
ايجاد فيدبک های سريع : دوره های آموزش الکترونیک می بايست از روش هایی بمنظور اخذ فيدبک سريع استفاده تا در صورت اشکال و يا عدم موفقيت ، سريعا” نسبت به برطرف نمودن آن اقدام نمايند. فيدبک های مربوطه می بايست در سريعترين زمان ممکن اخذ گردند. آموزش در هر مرحله بر اساس آموزش در مرحله قبل ايجاد می گردد. بنابراين تشخيص و اخذ فيدبک های سريع ، مراحل متفاوت آموزشی را بدرستی تبين خواهد کرد. در صورتيکه در يک مرحله موفقيتی حاصل نشده باشد ، مرحله بعد که بر اساس مرحله قبل ايجاد شده است ، در امر آموزش توفيق چندانی ايجاد نخواهد کرد.
ارتباطات صميمی با ساير فراگيران و مربيان الکترونیکی : استفاده از اتاق های گفتگو ، تالارهای مباحثه ، پيام های فوری و پست الکترونیکی در ايجاد ارتباط متقابل با فراگيران الکترونیکی بسيار موثر و کارساز خواهد بود.ايجاد کميته های Online بطرز چشمگيری در عملکرد برنامه های آموزشی تاثير خواهد داشت .
آموزش های الکترونیکی به فراگيران اين امکان را خواهد داد تا هر فرد با توجه به مسايل و توانایی خود ، آهنگ يادگيری را خود مشخص نمايد. در چنين مواردی ، فراگيران در صورتيکه به دلايلی ، چند روزی از سيستم استفاده ننمايند و از آموزش دور باشند ، پس از برطرف شدن مشکلات ، مجددا” قادر به ادامه آموزش خواهند بود. دوره های آموزشی مبتنی بر آموزش الکترونیکی دارای عناصر قابل کنترلی بوده که توسط کاربران استفاده می گردند. عناصر کنترلی فوق در کلاس ها ی آموزش معمولی استفاده نشده و با استفاده از آنان در آموزش های الکترونیکی ، فراگيران قادر به کنترل فرآيند آموزش ، خواهند بود. قابليت تنظيم آهنگ آموزش توسط فراگيران يکی از دلايل مهم در رابطه با موثر بودن آموزش های الکترونیکی است .
يکی ديگر از عناصری که آموزش های الکترونیکی از آن استفاده می نمايند ، برقراری ارتباط و تعامل متقابل با فراگيران است . ميزان و نحوه ارتباط متقابل با فراگيران از حالات ساده که صرفا” کليک کردن بر روی يک سوال است ، شروع و تا اجرای يک فايل انيميشن و يا اجرای يک پردازه ادامه خواهد يافت. استفاده از بازيهای محاوره ای که پيام های آموزشی را بر اساس محتويات دوره آموزشی در اختيار فراگيران قرار می دهند ، نيز از جمله روش های موجود برای ارتقاء سطح کيفيی آموزش های الکترونیکی است .
آموزش مجازی ، از تجارب و تحقيقات بعمل آمده طی سی سال گذشته در امر آموزش استفاده نموده است . در تحقيقات بعمل آمده، بمنظور ارتقای سطح کيفی آموزش و سرعت در انتقال آموزش ، راهکارهای زير توصيه شده است :
استفاده از رنگ ها و ترکيبات خاص رنگ
ترکيب تصاوير و کلمات
ترکيب صدا ، صوت ، موزيک با تصاوير
استفاده از چندين نوع عناصر اطلاعاتی آموزشی
استفاده از لی اوت های ( چارچوپ ) مناسب که براحتی با حرکت طبيعی چشم بتوان آنها را مشاهده نمود.
مزايای آموزش مجازی:
آموزش الکترونیکی نسبت به آموزش های سنتی دارای مزايای عمده ای است . انعطاف پذيری و حذف تردد های بی مورد و پر هزينه برای شرکت در دوره های آموزشی ، از مهمترين مزايای آموزش های الکترونیکی است . آموزش الکترونیکی دارای مزايای متعدد ديگری نيز می باشد :
هزينه توليد دوره های آموزش الکترونیکی گران نبوده و با استفاده از نرم افزارها و ابزارهای موجود می توان پس از تهيه نرم افزار مربوطه ، اقدام به توليد دوره های آموزش الکترونیکی کرد.
فراگيران قادر به تنظيم آهنگ يادگيری خواهند بود. اکثر برنامه های آموزش الکترونیکی را می توان در زمان نياز به آنها ، استفاده کرد .
سرعت فراگيری آموزش الکترونیکی نسبت به آموزش های سنتی بمراتب بيشتر بوده و حداقل 50 در صد بهبود و سرعت را بدنبال خواهد داشت . فراگيران دوره های آموزش الکترونیکی می توانند موضوعات و مطالبی را که نسبت به آنها آنشایی دارند ، مطالعه نکرده و صرفا” بر روی موضوعاتی متمرکز گردند که نسبت به آنها آشنایی وجود ندارد.
آموزش های الکترونیکی از پيام های يکنواخت بمنظور ارتباط با مخاطب استفاده می نمايند. ( حذف سلايق و تجارب فردی در مقايسه با آموزش های سنتی )
آموزش های الکترونیکی مستقل از پارامترهای زمان و مکان بوده و در هر زمان و هر محل می توانند مورد استفاده قرار گيرند.
بهنگام سازی دوره های مبتنی بر آموزش الکترونیک به سرعت و به سادگی انجام می گيرد. موضوعات و محتويات تغيير يافته به سرعت بر روی سرويس دهنده مربوطه قرار گرفته و فراگيران بلافاصله از نتايج آن بهره مند خواهند شد. آموزش های الکترونیکی مبتنی بر CD-ROM در زمان بهنگام سازی و توزيع هزينه های بالایی را بر سازمان و يا موسسه آموزش دهنده و فراگيران تحميل خواهد کرد. روش فوق در مقايسه با آموزش های مکاتبه ای مقرون بصرفه خواهد بود.
آموزش های الکترونیکی باعث افزايش قدرت نگهداشت اطلاعات در فراگيران می گردد. در اين راستا از عناصر متفاوتی نظير : صوت ، تصوير ، امتحانات کوتاه مدت ، ارتباط متقابل با فراگير و ساير موارد برای تاکيد مجدد در فراگيری هدفمند استفاده می گردد. در صورتيکه فراگيران بخش هایی از يک دوره آموزشی را به درستی فرا نگرفته باشند ، می توانند در زمان دلخواه مجددا” بخش مربوطه را مطالعه نمايند.
مديريت برنامه های آموزش الکترونیکی برای گروه های زيادی از دانشجويان ، بسادگی انجام خواهد شد. دنبال نمودن وضعيت آموزشی دانشجويان و ميزان پيشرفت بوجود آمده ، زمانبندی و اختصاص دوره های آموزشی برای پرسنل و کارمندان يک اداره و دنبال نمودن وضعيت پيشرفت آنها و ساير موارد مربوط به مديريت آموزشی به سرعت و به سادگی محقق می گردد.
برنامه ريزی دوره های آموزشی
برنامه ريزی ، مهمترين مرحله ايجاد هر نوع برنامه آموزشی است . انتقال محتويات استفاده شده در آموزش های سنتی بر روی صفحات نمايشگر کامپيوتر ، بزرگترين پيامدهای منفی و نتايج اشتباه را بدنبال خواهد داشت. محتويات دوره های آموزش الکترونیکی می بايست با استفاده از عناصر مربوطه به درستی انتخاب و طراحی شده و در محيط مورد نظر نصب گردند. ماهيت و نوع ارائه موضوع و محتوی در آموزش های الکترونیکی با آموزش های سنتی با يکديگر کاملا” متفاوت بوده و می بايست دقت گردد که همان آموزش های سنتی به نام آموزش الکترونیکی استفاده نگردد.
اولين مرحله …
قبل از اينکه چيزی روی کاغذ قرار گيرد ، می بايست مخاطبان آموزشی مشخص گردند. طراحان و پياده کنندگاه دوره های آموزش الکترونیکی با آشنایی با مخاطبان و ميزان توانایی های آنان ، قادر به ارائه برنامه آمورشی مناسب برای آنها خواهند بود. ( يک پزشک قبل از ملاقات بيمار و بررسی بيماری وی ، قادر به تجويز نسخه دارویی مناسب نخواهند بود. ) . پس از مشخص نمودن موارد فوق می بايست عناصر و آيتم های دوره های آموزشی مشخص گردند. مخاطبان آموزشی می بايست نسبت به عناصر و آيتم های انتخابی آشنایی لازم را داشته باشند ، چراکه عناصر فوق بعنوان ابزار در يک سيستم آموزش الکترونیکی استفاده می گردند نه هدف ! . استفاده از ابزارهای ناشناخته برای آموزش قطعا” نتايج مثبتی را برای فراگيران الکترونیکی بدنبال نخواهد داشت .
برنامه های آموزشی طراحی شده می بايست در ابتدا ، روش و يا روش های ارائه ( توزيع ) اطلاعات را برای مخاطبان مشخص نمايد.( آموزش مبتنی بر وب ، آموزش مبتی بر شبکه ، آموزش مبنتی بر CD-ROM ). در اين راستا لازم است به محدوديت های سخت افزاری فراگيران نيز توجه گردد. پهنای باند موجود دارای نقش بسيار مهمی در ميزان موفقيت دوره های آموزش الکترونیکی است که از برنامه های چند رسانه ای ( مالتی مديا ) استفاده می نمايند.
سازماندهی ، سازماندهی ، سازماندهی
محتويات و موضوعات مورد نظر جهت آموزش را می بايست به بخش ها و ماژول های مجزا تقسيم تا بتوان آنها را با استفاده از عناصر و آيتم های مورد نظر ، نمايش داد . مثلا” با استفاده از نرم افزارهای موجود برای طراحی دوره های مبتنی بر آموزش الکترونیکی می توان برنامه آموزشی خود را به چندين کتاب تقسيم و هر کتاب شامل فصل ها و صفحاتی باشد. کتاب ، فصل و صفحه نمونه ای از سازماندهی محتويات برای ارائه به فراگيران الکترونیکی می باشد. بهرحال محتويات مورد نظر جهت ارائه را می بايست به بخش های مفهوم دار تقسيم و در ادامه تمام بخش های فوق را در يک دوره آموزشی الکترونیکی با توجه به جايگاه مربوطه استفاده کرد. ماژول های ايجاد شده ، نبايد زمانی بيش از بيست دقيقه را دارا بوده تا فراگيران بتوانند با علاقه و رغبت بيشتر و بدون خستگی مطالب دوره آموزشی را دنبال نمايند.
روش حرکت بين محتويات يک دوره آموزش الکترونیکی ، يکی ديگر از نکات مهم در زمان سازماندهی يک دوره آموزشی است . در صورتيکه حرکت بين محتويات يکد دوره به سختی انجام گيرد ، فراگيران تمايلی به ادامه دادن نداشته و با فشردن صرفا” يک کليد از دوره خارج خواهند شد. طراحی مکانيزم مناسب برای حرکت بين محتويات و تست و بررسی آن از ابعاد متفاوت ، يکی از مهمترين مراحل در سازماندهی يک دوره آموزشی است . ( ما دوره آموزشی را برای استفاده ديگران طراحی خواهيم کرد ، توجه به خواست فراگيران و پيش بينی تسهيلات و امکانات مربوطه نتايج مثبتی را بدنبال خواهد داشت) .
ارتباط متقابل با فراگيران و استفاده مناسب از رسانه های اطلاعاتی
پس از برنامه ريزی و سازماندهی يک دوره آموزشی می بايست در ادامه نحوه ايجاد تعامل با فراگيران ، انيميشن ، صوت و ويديو را در يک برنامه آموزشی مشخص کرد. در اين راستا لازم است ، برای بيان يک حقيقت از روش های متفاوت ارائه مطلب استفاده تا هر يک با توجه به جايگاه خود ، سهمی در آموزش داشته باشند. مثلا” می توان موضوع و يا آيتم مورد نظر را بصورت يک متن ساده بر روی صفحه نشان داده و در ادامه از فايل های صوتی و تصويری مرتبط با موضوع فوق برای ايجاد ارتباط با موضوع و کمک به درک و شناخت حقيقت و يا موضوع مورد نظر استفاده کرد. در ادامه می بايست شرايطی را فراهم نمود که فراگيران ، استنباط و برداشت خود را از موضوع ، ايجاد و ارائه نمايند. در اين راستا می توان از امتحانات کوتاه مدت استفاده و از فراگيران درخواست کرد که استنباط و برداشت خود را از ترکيب دو حقيقت به دو شکل متفاوت را بيان نمايند. در سيستم فوق در زمان آموزش از دو مکانيزم متفاوت با توجه به ميزان مفيد بودن هر يک استفاده شده است . در ابتدا سعی شده است که اصل حقيقت و يا موضوع در ذهن محاطب قرار گيرد ( موج اول يادگيری و استقرار در سيستم نرونی مغز) ، در ادامه با استفاده از امکانات صوتی و تصويری سعی شده است که يک ارتباط منطقی با اصل موضوع برای فراگيران ايجاد و از اين طريق موارد جديدی در ذهن آنها قرار گيرد ( موج دوم يادگيری و استقرار در سيستم نرونی مغز ) ، در نهايت می بايست با ايجاد محرک های لازم ، موج اول و دوم ايجاد شده را به يک جريان موجی همگن در مغز تبديل تا با فعال شدن موج جديد ، اطلاعات فراگرفته شده و مستقر در بخش های متفاوت مغز باعث فراگيری موارد جديد و ترکيبی خواهد شد. بازيابی اطلاعات فراگرفته شده بر اساس سيستم فوق ، به سرعت و با دقت و صحت بالا انجام خواهد شد.
پیروز باشید