بازار کار رشته علوم ارتباطات اجتماعی

هدف
هدف این رشته تربیت افراد متخصص و متعهد در امر روزنامه‌نگاری و روابط عمومی می‌باشد. زیرا انسان قرن 21 با بشر اولیه تفاوت بسیاری دارد و باید برای برقراری ارتباط با او بخصوص ارتباطی با نفوذ و پایدار که با حرفها و تجربه‌های تازه و ناگفته همراه باشد، به هنر و دانش پیچیده علوم ارتباطات اجتماعی مجهز بود. خدمت در وسایل ارتباطی و انجام وظایف خبری چه در روزنامه‌ها و رادیو و تلویزیونها و چه در سازمان‌های ارتباطی دیگر مانند روابط عمومی یک ماموریت و رسالت بزرگ و اجتماعی است و در انجام این ماموریت آمادگی قبلی، تربیت حرفه‌ای و مسئولیت اجتماعی ضرورت کامل دارد.
 
توانایی‌های مورد نیاز و قابل توصیه
تردیدی نیست که وسایل ارتباط نوین در جوامع بزرگ معاصر در مقیاسهای جهانی، ناحیه ای، کشوری و شهری به علت نبودن مراوده و تماس مستقیم در میان افراد گروههای وسیع، تنها عامل ارتباطی انسانها هستند و صدا و زبان اجتماع به شمار می آیند و در صورتی که کار آنها تعطیل شود و یا کار خود را به خوبی انجام ندهند و وظایف و مسؤولیتهای خویش را نشناسند و رعایت نکنند، در راه تکامل و پیشرفت انسان دشواریهای فراوانی ایجاد می شود.
بنابراین خدمت در وسائل ارتباطی و انجام وظایف خبری و چه در روزنامه ها و رادیو و تلویزیونها و چه در سازمانهای ارتباطی دیگر مانند روابط عمومی یک مأموریت و رسالت بزرگ و اجتماعی است و در انجام این مأموریت آمادگی قبلی، تربیت حرفه ای و مسؤولیت اجتماعی ضرورت کامل دارد. برای همین دانشجوی این رشته نباید به طور اتفاقی در رشته علوم ارتباطات پذیرفته شود، بلکه باید با شناخت کامل از این رشته و با اطلاع از این توانمندی ها و ویژگیهای لازم برای موفقیت در آن، رشته فوق را انتخاب نماید.
دانشجوی روزنامه نگاری باید دارای دوازده خصیصه باشد که این خصایص عبارتند از:
1- داشتن ذوق و استعداد نویسندگی
2- کنجکاوی، تیزبینی و نکته سنجی
3- داشتن ضریب هوشی بالاتر از متوسط جامعه
4- توانایی جوشش با طبقات مختلف مردم
5- صبر و حوصله زیاد
6- داشتن توانایی جسمی و روانی برای دوندگی های اضطراری
7- قدرت تفکر سریع
8- عشق به کار خبری
9- مؤمن به رعایت اصول اخلاقی و داشتن تقوا
10- نداشتن خودبینی، غرور و تکبر، انزواجویی، ساده لوحی، تعصب فکری، فضل فروشی، گزافه گویی و تندخویی.
11- داشتن توانایی های ارتباطی
12- داشتن حافظه ای بیش از حافظ متوسط جامعه
البته به ندرت ممکن است فردی بتواند از تمامی این خصایص برخوردار باشد و هدف از تجسم فردی با ویژگیهای دوازده گانه فوق صرفاً ترسیم تصویری ایده آل از آن خصایص است که باید کوشش کرد تا در حد امکان به آن ها دست یافت.
برای ورود به این رشته هم مثل رشته نقاشی، موسیقی و سایر زمینه های هنری باید ذوق و استعداد وجود داشته باشد بنابراین وجود یک آزمون ویژه ضروری است. یعنی اینکه از طریق آزمون سراسری نمی توان برای این رشته دانشجو انتخاب کرد مگر اینکه برای سنجش کل ذوق و استعداد عمومی، نگارش فارسی، زبان خارجه و اطلاعات عمومی در مرحله اول از این کنکور استفاده شود و در مرحله دوم آزمون جداگانه ای انجام گیرد. این آزمون جداگانه باید نویسندگی، شم خبری، کنجکاوی اجتماعی، آمادگی برای خدمت اجتماعی و تحمل رنج و مشقت این حرفه را که زمان نمی شناسد، ساعت کار معینی ندارد مثلاً 7 صبح تا 2 بعدازظهر ندارد و ممکن است تمام ساعات شبانه روزی و حتی روزهای تعطیل را اشغال کند در بر بگیرد.
به این ترتیب دانشجوی روزنامه نگاری باید برای زمان طولانی کار، ساعات شب، روزهای تعطیل، فعالیت در محیط اجتماعی نامناسب و حتی در جریان جنگها، جبهه ها، شورشهای اجتماعی و یا خطرناکترین صحنه ها و حساسترین لحظه ها، آمادگی برخورد داشته باشد. به نظر می رسد که در این آزمون جداگانه مصاحبه و حتی آزمایشهای روانی هم مورد لزوم باشد.
رشته روزنامه‌نگاری نهال تنومندی است که از چشمه‌های هنر و ادبیات، فرهنگ و فلسفه، سیاست و اقتصاد ، صنعت و تکنولوژی سیراب می‌شود. برای همین دانشجوی این رشته دروس تئوری و نظری مانند مبانی جمعیت شناسی ، مبانی روان‌شناسی ، مبانی فلسفه ، مبانی علم اقتصاد، نظریه‌های ارتباطات اجتماعی و اندیشه‌های سیاسی در قرن بیستم را مطالعه می‌کند و همچنین دروسی را که هم جنبه عملی و هم جنبه تئوری دارند مثل اصول و تکنیک‌های تهیه خبر، مصاحبه ، گزارش ، روش تحقیق ، عکاسی خبری ، صفحه‌آرایی و ویراستای را آموزش می‌بیند.
قریحه نویسندگی، ذوق و توانایی بالفطره در خلاقیت های هنری به اضافه شهامت و جسارت عرض وجود در جامعه، روحیه انتقاد پذیری و احترام به قضاوت دیگران از جمله ویژگیهای ورود به دنیای روزنامه نگاری است.
روزنامه نگاری سر پردرد می خواهد و دلی به وسعت دریا، جستجوگری که از پای نایستد. بینش گسترده بیابد، با یافتن پاسخ سؤالی در پی یافتن جواب پرسش دیگر باشد. خود را به سلاح آگاهی مجهز کند و بداندو بداند و برای این دانستن بخواند و بخواند
معرفی گرایش‌های مقطع کارشناسی
روزنامه‌نگاری
وقتی در سال 1253 هجری قمری اولین روزنامه در ایران با عنوان کاغذ اخبار انتشار یافت، هیچ کس فکر نمی کرد برای تهیه مطالب روزنامه باید به رموز و فنون جستجوی اخبار و اصول انتخاب و تنظیم آن آشنا بود و باز هیچ کس فکر نمی کرد که حدود 170 سال دیگر هر روزنامه یا نشریه ای نیازمند نیروهای آموزش یافته، با تجربه و بانشاطی خواهد بود. افرادی که به فنون و روش های علمی روزنامه نگاری آشنا باشند تا روزنامه دچار روزمرگی، شرایط زدگی و یکنواختی نشود.
روزنامه نگاری در قرن گذشته بوسیله نویسندگان و صاحبان ذوق ادبی بوجود آمد و هنوز هم در برخی از کشورهای عقب مانده، روزنامه نگاران همان نویسندگان ادبی هستند. در حالی که ذوق و قریحه به تنهایی کافی نیست و کسانی که بخواهند در امور مطبوعاتی خدمت کنند مانند داوطلبان سایر حرفه های اجتماعی و حتی بیش از آن ها احتیاج به آموزش و پرورش تخصصی دارند. آموزشی که در کشور ما در رشته علوم ارتباطات گرایش روزنامه نگاری داده می شود.
حال سؤال اینجاست که در رشته روزنامه نگاری چه آموخته می شود، که هر روزنامه نگاری نیاز به تحصیلات دانشگاهی دارد؟
امروزه در مدارس روزنامه نگاری همه جای دنیا به خاطر گوناگونی مطبوعات موجود در یک روزنامه و این که روزنامه نگاری صرفاً نوشتن خبر و تکنیک های خبرنویسی نیست، برنامه های آموزشی را طوری تنظیم می کنند که بیش از 50% دروس دانشجویان در زمینه های دیگر متمرکز شود.
مثلاً توصیه می شود که دانشجوی روزنامه نگاری، علوم سیاسی بخواند و با سایر زمینه هایی که در حرفه خود با آن سروکار دارد، آشنا شود. مثلاً درسهایی مثل فیزیک یا شیمی یا زیست شناسی جزو درسی است که دانشجوی روزنامه نگاری که می خواهد فرضاً با یک پزشک مصاحبه کند باید زمینه های آن را بشناسد. در واقع مسأله فقط این نیست که شما بتوانید خوب مصاحبه کنید، خوب گزارش تهیه کنید و خوب خبر بنویسید یا تیتر بزنید بلکه بحث محتوا خیلی مهم است.
خبرگزاری ها همه گونه خبر و مطلب مخابره می کنند و روزنامه نگار باید بتواند حداقل آن خبر را بفهمد. برخی از بررسی ها نشان می دهد که مقدار زیادی از تلکس هایی که توسط برخی خبرنگاران دور ریخته می شود، به آن خاطر است که اساساً موضوع توسط خبرنگار درک نمی شود. طبعاً چنین خبرنگاری آن دسته از اخبار را درک می کند که خودش می فهمد یا دوست دارد که بفهمد. از همین رو روزنامه نگاری را می توان علمی دانست که باید به همه علوم دیگر اشراف داشته باشد.
رشته روزنامه نگاری نهال تنومندی است که از چشمه های هنر و ادبیات، فرهنگ و فلسفه، سیاست و اقتصاد، صنعت و تکنولوژی سیراب می شود برای همین دانشجوی این رشته دروس تئوری و نظری مانند مبانی جمعیت شناسی، مبانی روانشناسی، مبانی فلسفه، مبانی علم اقتصاد، نظریه های ارتباطات اجتماعی و اندیشه های سیاسی در قرن بیستم را مطالعه می کند. همچنین دروسی را که هم جنبه علمی و هم جنبه تئوری دارند مثل اصول و تکنیک های تهیه خبر، مصاحبه، گزارش، روش تحقیق، عکاسی خبری، صفحه آرایی و ویراستاری را آموزش می بیند.
 
روابط عمومی در یک بررسی که از یک شماره وال استریت جورنال در مارس 1981 به عمل آمد، نشان داده شد که بیش از 45 خبر از مجموع 188 خبر درج شده در یک شماره این روزنامه را نقل مستقیم اطلاعیه های خبری تشکیل می داد که از سوی روابط عمومی سازمانها به دفاتر این روزنامه ارسال شده بود. بررسی عمیق تری نشان داد که نویسندگان متون خبرهای دیگر این روز و این شماره نیز به نوعی از همکاری ها و یاری های مسؤولین روابط عمومی سازمانها برخوردار بوده اند.
این تحقیق و تحقیقاتی دیگر که در متون رسانه های دیگر و چگونگی تهیه این متون به عمل آمده، ثابت کرده است که رسانه ها برای دستیابی به برخی از اخبار وابسته به همکاری روابط عمومی ها هستند.
البته این به آن معنی نیست که وظیفه روابط عمومی ها تنها تزریق رسانه های گروهی می باشد بلکه از یک قرن پیش، مدیریت سازمانها، روابط عمومی را بخش با اهمیتی از عناصر مدیریت خود می شناسد که برای جلب پشتیبانی گروههای خارجی و داخلی سازمان، ناگزیر به بهره گیری از تکنیک های آن هستند و می پندارند که در شرایط پیچیده اجتماعی، اقتصادی و سیاسی کنونی، ادامه و استمرار فعالیتهای سازمان بدون یاری گرفتن از آن مقدور نیست.
در واقع روابط عمومی به معنای امروزین آن بخشی مهم و حیاتی از هر سازمانی است و کارکنان آن باید به مهارت دانش های بسیاری مجهز باشند. از همین رو روابط عمومی به عنوان یکی از دو گرایش رشته علوم ارتباطات در دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی کشور تدریس می شود.
روابط عمومی به معنی کنونی آن، شاخه ی مدیریت نوین و بازوی ارتباطی مدیریت است و آن را بخشی از اجزاء و عناصر مدیریت امروزی می دانند که بر نظریه های علمی، شیوه های کاربردی و تکنیک های معینی استوار است و نوشته ها و متون حرفه ای خاص خویش را دارد و فعالیتها و اقدامات آن با معیارها و ضوابط خاصی سنجیده می شود و مقررات اخلاقی پذیرفته شده ای نیز برای تشخیص سره از ناسره، رفتارها و کارهای روابط عمومی وضع شده است که می باید به آن عمل گردد.
در یک جمع بندی کلی وظیفه روابط عمومی و مؤسسات به ترتیب زیر طبقه بندی می شود:
1- اقدامات ارتباطی کارشناسانه، طرح ریزی شده و مستمر جهت انتقال پیام مدیریت مؤسسه به گروهها و افرادی که به نحوی برای مؤسسه اهمیت دارند.
2- مراقبت، نظارت، بررسی و شناخت عقاید، نظرات، خواسته ها و گرایشهای افراد و گروهها در مورد مسائل مربوط به سازمان و ارائه پیشنهادهای کارشناسانه به مدیریت در این زمینه ها.
3- بررسی و کشف اثرات اجرای اقدامات مؤسسه بر روی گروهها و تجزیه و تحلیل پیش بینی واکنش مردم در هنگام اجرای سیاستها و اقدامات مؤسسه و آماده سازی بیشتر اقدامات سازمان.
4- پیشنهاد جهت تصحیح آن بخش از خط مشی ها، سیاستها وروشهایی که در تضاد و تقابل با منافع گروهها و یا عمومی مردم قرار دارد.
5- کشف و شناخت آن دسته از اقدامات مؤسسه که در جهت منافع همگان است و تبلیغ این اقدامات و محور قرار دادن آنها در متون و پیامهای ارتباطی – تبلیغی.
6- پیشنهاد برنامه ها و روشهای تازه که هم در جهت منافع و علایق همگان و هم در جهت منافع مؤسسه اند.
7- ایجاد تغییرات موردنظر در دانش، عقاید، گرایشها و رفتار گروههای داخل و خارج سازمان.
کارشناس خوب روابط عمومی برخلاف ذهنیت عامه مردم سعی در پنهان ساختن اخبار بد ندارد. همچنین وظیفه اش در بسط اطلاعاتی که مستقیماً از سطوح بالاتر سازمان می گیرد، خلاصه نمی شود.
بلکه کارشناس روابط عمومی یک مشاور است که جریان دو طرفه ارتباطی را بین شرکت و مخاطبان آن میسر می سازد و بر این اعتقاد است که رمز موفقیت یک برنامه مؤثر روابط عمومی، قابلیت انتقال پیام صحیح از راه صحیح، در زمان مطلوب و به فرد صحیح است. در واقع کارشناس روابط عمومی از یک سو وظیفه آگاه کردن، خبر دادن و مطلع کردن مردم از مقاصد مدیریت سازمان را بر دوش دارد و از سوی دیگر مسؤولیت ارائه مشورتهای کارشناسانه با مدیریت مؤسسه در مورد طرز تفکر مردم و گروههای مورد توجه آن حوزه و تجزیه و تحلیل افکار عمومی و بررسی جامعه شناختی گرایشها و طرز تفکرهای مردم بر عهده او می باشد.
 
وضعیت ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر
امکان ادامه تحصیل تا مقطع کارشناسی ارشد وجود دارد و دانشگاه‌های تهران علامه و دانشکده صدا و سیما ارائه دهنده این مقطع می‌باشند.
 
دوره های مجازی مربوطه:
دوره آموزشی مدیریت روابط عمومی
روابط عمومی مجموعه اقدامات و کوششهای حسابگرانه ای است که مدیریت ارتباط میان یک سازمان و همگان هایی را انجام می دهد که به نحوی به آن مربوطند. روابط عمومی کار روبه رو شدن یک سازمان یا موسسه را بامخاطبانش از طریق پرداختن به موضوعات و مطالب و اخباری انجام می دهد که به منافع مشترکشان مربوط است و به تأیید شخص ثالثی رسیده، است و عموماً به صورت مستقیم کارسازی نمی شود. فعالیتهای عمومی شامل سخنرانی در یک کنفرانس، کار با رسانه ها، ارتباطات بحران، اشتغال به اموراجتماعی از طریق رسانه ها وارتباط باکارکنان در زمره وظایف این حرفه است. این فعالیتها چندان ملموس نیستند و این امر، آنها را از تبلیغات جدا می کند. روابط عمومی می تواند برای ساختن روابط مفاهمه آمیز باکارکنان، مشتریان، سرمایه گذاران، رأی دهندگان و عموم مردم به کاررود. تقریباً هرسازمانی که با افکارعمومی سروکاردارد و نیازمند تصویر روشنی از خود نزدآن است، گونه ای از روابط عمومی را به خدمت می گیرد.
روابط عمومی را مدیریت ارتباطات میان سازمان و مخاطبان می دانند. به تعبیر دیگر، روابط عمومی وظیفه مدیریتی برای ایجاد تفاهم میان سازمان و مخاطبان از طریق اطلاع رسانی و پاسخگویی است و امروزه کارآیی و اثربخشی سازمان، بدون مدیریت ارتباطات درون و برون سازمانی از سوی روابط عمومی مفهومی ندارد.

 
 
روانشناسی اجتماعی
تعریف اتوکلاین برگ از روان شناسی اجتماعی:
روان شـنـاسـی اجتـماعــی عــلـم مطــالعــه رفتار فرد در وضع گروهی است.
تعریف آلپورت از روان شناسی اجتماعی :
با جزئی استثنائات، روان شناسی اجتماعی رشته خود را کوششی می دانند برای فهم و تبیین این مطالب که افکار، احساسات یا رفتار افراد چگونه تحت تاثیر حضور واقعی، تصوری یا تلویحی دیگران قرار می گیرد.
در این دوره دانش پژوهان به طور کامل با روانشناسی اجتماعی ، پژوهش و….. آشنا می شوند. هدف کلی از این دوره آشنایی با تعریف و زمینه تاریخی علم روان شناسی اجتماعی و شناخت ویژگیهای روشهای تحقیق در این علم می باشد.