آبخیزداری چیست؟

آبخيز واحدي هيدرولوژيک است که به عنوان واحد فيزيکي, بيولوژيکي, سياسي, اجتماعي و اقتصادي براي طراحي ومديريت منابع طبيعي (آب, خاک , پوشش گياهي) پذيرفته شده است.
به عبارت ديگر آبخيز منطقه اي توپوگرافي است که توسط يک سيستم رودخانه زهکشي ميشود.

تعريف آبخيز داري:

آبخيزداري عبارت است از فرآيند تنظيم و اجراي اقدامات مناسب به منظور اداره منابع موجود
در آبخيز, باکسب منافع, بدون آسيب رساندن به موجوديت اين منابع.
علم آبخيزداري در اوايل قرن بيستم به دلايل زير ايجاد شده است:

1. کسب دانش وآگاهي بيشتر درمورد دوره هيدرولوژيک وعملکرد آن.
2. افزايش جمعيت وفشار حاصله از آن به اراضي ومنابع آب.
3. افزايش بيش از حد مصرف آب که ناشي از پيشرفت فن آوري وبالا رفتن سطح زندگي مردم
بوده است.
4. بروز مشکلات جديد وپيچيده مرتبط باآب از جمله: مشکل وجود مناطق سيل گير, ايجاد آلودگي
آب, سکونت در مناطق خشک و…
مديران امور برنامه ريزي, سرانجام پي بردند که آبخيز ميتواند به عنوان بهترين واحد طبيعي براي اداره منابع طبيعي محسوب شود.

هدف از آبخيزداري:

هدف مديريت منابع آبخيز عبارتند از:
تحت کنترل درآوردن عمليات کشاورزي, دامپروري, ساختمان سازي, راهسازي,قطع درختان وبه طور کلي هرگونه عملي چه مفيد وچه مضر, چه مثبت وچه منفي, ارزيابي آنها وتوجه به وضعيت آبخيز براساس خصوصيات زمين شناسي, خاک شناسي, پوشش گياهي, اقليم شناسي, هيدرولوژي وارائه رهنمودها وپيشنهادها جهت اجرا و مديريت صحيح در مورد همه عوامل طبيعي وزيستي هر اکوسيستم در واحدهاي طبيعي خاص واعمال مديريت بر روي عواملي که در توزيع آب وکيفيت هيدرولوژيکي تاثير دارند, تا به صورت مطلوب وعلمي,   خاک حوضه آبخيز از فرسايش حفظ گردد.             
آبخيزداري الهي ترين نگاه به طبيعت است وآبخيزدار را ميتوان پزشک طبيعت ناميد. يک آبخيزدار خوب با بررسي دقيق ومطالعه علمي حوضه آبخيز, به تعبيري دردهاي يک حوضه را شناخته, ودرجهت درمان آن برنامه ريزي ميکند.آبخيزداري با نگاهي خدا گونه عرصه طبيعت را براي زيست و بهره برداري انسان مهيا ميکند.شايد اين تعابير کمي اغراق آميز به نظر برسد, اما ميشود تمام علوم راهديه اي از جانب خدا براي حکومت بر کره خاک دانست.
اگر ما با اين ديد به علوم نگاه کنيم, هرگز آنها را در راه نابودي نوع بشر به کار نخواهيم بست.