عملیات ماشینکاری چیست؟

در این عملیات یک ابزار برنده قسمتهای اضافی مواد را از روی قطعه کار جدا می کند تا قطعه نهایی با شکل و فرم مورد نظر ایجاد شود. شکل کلی قطعاتی که عملیات ماشینکاری روی آنها انجام می­شود، به صورت مکعبی یا استوانه ای می باشد که می توان با انجام عملیات ماشینکاری مختلف، خصوصیات فیزیکی خاصی از قبیل سوراخ، شیار، پاکت، رزوه و سطوح فرم دار را روی آن ایجاد کرد. با وجود اینکه اغلب قطعاتی که ماشینکاری می شوند فلزی هستند، ولی تمام مواد از جمله فلزات، پلاستیک ها، کامپوزیت ها و چوب قابل ماشینکاری هستند.

اصولا عملیات ماشینکاری راهکار اقتصادی مناسبی برای تولیدهای انبوه نیست. مقداری از جنسی که بابت تهیه آن پول پرداخت شده است، طی فرایند براده برداری که روی آن اجام می شود تا قطعه نهایی حاصل شود، تبدیل به ضایعات می شود. همچنین علیرغم پایین بودن هزینه ابزار، زمان بسیار زیادی برای براده برداری و ماشینکاری قطعات در تیراژ تولید بالا مورد نیاز است که هزینه تولید را بسیار افزایش می دهد. از این رو از عملیات ماشینکاری برای تولید قطعات با تیراژ کم، تولید نمونه های اولیه یا ساخت ابزار برای روش های تولید دیگر استفاده می شود.

این نکته از اهمیت بالایی برخوردار است که عملیات ماشینکاری به عنوان عملیات تکمیلی در تولید قطعات با تیراژ بالا، یعنی زمانی که حجم براده برداری به حداقل کاهش یافته باشد، مورد استفاده قرار می گیرد. در این شرایط با کاهش زمان براده برداری، هزینه تولید کاهش می یابد. همچنین برای دستیابی به تلرانسهای دقیق و  صافی سطح بالا، استفاده از عملیات ماشینکاری پیشنهاد می گردد.

به طور کلی عملیات ماشینکاری به سه دسته کلی تقسیم بندی می شوند.

1. ماشینکاری مکانیکی: مانند تراشکاری، فرزکاری، سوراخکاری، اره کاری، سنگ زنی، لپینگ، ماشینکاری آلتراسونیک، برش واترجت و …..

2. ماشینکاری شیمیایی و الکتروشیمیایی

3. ماشینکاری حرارتی: برش حرارتی، ماشینکاری به واسطه تخلیه الکتریکی (EDM)

تراشکاری یکی از معروفترین عملیات ماشینکاری است که در آن نوک لبه برنده ی ابزار عمل براده برداری را انجام می دهد. در عمل تراشکاری، قطعه کار چرخش می کند و نوک ابزار با نفوذ به داخل قطعه عمل براده برداری را انجام می دهد. عمل تراشکاری توسط دستگاه تراش انجام می شود. از این عملیات برای ساخت قطعات استوانه ای (دوار) استفاده می شود. روتراشی، کف تراشی، سوراخ کاری، برشکاری و رزوه تراشی از جمله اصلی ترین عملیاتی است که توسط دستگاه تراش انجام می­شود.

ماشین کاری مکانیکی:

هدف بسیاری از عملیات ماشین کاری مکانیکی، ایجاد سطوح تخت یا استوانه ای است. ایجاد سطوح جدید نوعا احتیاج به حرکت نسبی بین قطعه کار و ابزار در دو جهت دارد. توجه به این نکته که سرعت برشی نتیجه حرکت قطعه کار و پیشروی برشی ناشی از حرکت ابزار است. در سایر عملیات ماشین کاری از ترکیبات مختلف حرکت نسبی مانند حرکت ابزار تنها یا ترکیبی از آن ها استفاده می شود. ابزار برشی می تواند تک یا چند لبه ای باشد.

روش ماشین کاری تک لبه ای

ابزارهای تک لبه ای هندسه ساده ای دارند، دارای یک لبه اصلی برشی اند که مسئولیت براده برداری را دارد که از روی پیشانی عبور کرده و یک سطح گذرا را به وجود می آورد که از روی دامنه می گذرد. ابزارهای تک لبه ای معمولا به قلم گیر متصل شده که موقعیت لبه برشی و زاویه آن را نسبت به قطعه کار تنظیم می کند.

صفحه تراشی و صفحه تراشی دروازه ای: