علوم مختلف برای رفع نیازهای بشر به وجود آمده است بنابراین انواع حسابداری نیز در طول زمان دچار تغییر و تحولات زیادی شده تا بتواند نیازهای ما را در زمان‌های مختلف برطرف کند. علم حسابداری در واقع یک سیستم اطلاعاتی است که به سرمایه‌گذاران، مدیران کسب و کارها و دولت کمک می‌کند تا بتوانند بر اساس اطلاعات مالی در مورد مسائل اقتصادی تصمیم‌گیری کنند.
حسابداری مالی چیست؟
این زیر مجموعه را می‌توان حسابداری گزارش نیز نام‌گذاری کرد به دلیل آنکه در این زیرمجموعه از علم حسابداری، تهیه صورتهای مالی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. به جرئت می‌توان گفت که اصل تفکیک شخصیت باعث به وجود آمدن این نوع حسابداری شده است. اصل تفکیک شخصیت به معنای حضور افراد دارای سرمایه در کسب و کارهای مختلف است در حالی که این افراد خود به تجارت نمی‌پردازند و فقط برای کمک به رشد و توسعه یک کسب و کار و به دست آوردن سود بیشتر، سرمایه خود را در اختیار مدیران شرکت‌های مختلف قرار می‌دهند. این شکل از مشارکت در کسب و کار علاوه بر کمک به رونق اقتصادی باعث تشکیل بازار بورس و افزایش تعداد شرکت‌های سهامی شده است.
از جمله عوامل دیگری که در شکل‌گیری حسابداری مالی نقش مهمی ایفا کرده است می‌توان به دریافت مالیات بر درآمد توسط دولت اشاره کرد. همان‌طور که می‌دانید از اوایل قرن نوزدهم میلادی در کشورهای اروپایی مالیات دادن برای برقراری عدالت اقتصادی رواج پیدا کرد. از آن زمان تا کنون تمام کشورها با وضع قوانینی نظام مالیاتی را به رسمیت شناخته‌اند و کسب و کارهای مختلف مجبورند از محل کسب درآمدهایشان مبلغی را به عنوان مالیات به دولت پرداخت کنند. شرکت‌ها برای این که بتوانند مالیات بر درآمد را پرداخت کنند باید به کمک بررسی اسناد حسابداری و تهیه گزارش‌های مالی، سود خالصشان را محاسبه کنند. همچنین بانک‌ها، سرمایه‌گذاران، مدیران شرکت‌ها و بازار سرمایه از جمله افرادی هستند که به مطالعه گزارش‌های مالی برای اتخاذ تصمیمات مختلف نیاز دارند.
چهار صورت مالی اساسی چیست؟
چهار صورت مالی اساسی مورد استفاده در حسابداری مالی به شرح زیر است:
صورت سود و زیان:
صورت سود و زیان، درآمد خالص شرکت برای مدت زمان مشخص است. این کل درآمد یک شرکت منهای کل هزینه های آن است. همچنین در حسابداری مالی به “صورت سود و زیان” بیانیه سود نیز گفته میشود.
صورت سود و زیان جامع:صورت سود و زیان جامع یک صورت مالی است که هم درآمد خالص و هم سایر درآمد جامع را خلاصه می کند. درآمد خالص نتیجه ای است که با تهیه صورت سود و زیان حاصل می شود. در حالی که ، صورت سود و زیان جامع شامل کلیه سودها و ضررهای غیرواقعی دارایی است که در صورت سود و زیان منعکس نشده است. این یک سند محکم تر است که اغلب توسط شرکت های بزرگ استفاده می شود.
صورت وضعیت مالی:
صورت وضعیت مالی (که در استاندارد جدید حسابداری جایگزین ترازنامه شده است). به زبان ساده نشان می دهد که یک شرکت در یک تاریخ خاص چه میزان دارایی ، بدهی و سرمایه دارد.
دارایی ها می توانند شامل موارد زیر باشند:
- پول نقد
- حساب های دریافتنی
- سرمایه گذاری (از جمله املاک و مستغلات)
- ساختمانها
- دستگاه ها و تجهیزات
- وسایل نقلیه
- دارایی های نامشهود (مانند حق ثبت اختراع)
تعهدات یا بدهی ها می تواند شامل موارد زیر باشد:
- حسابهای قابل پرداخت
- وام های قابل پرداخت
- درآمد غیرمستقیم (محصول یا خدماتی که مشتری هزینه آن را پرداخت کرده است اما شرکت هنوز آن را ارائه نداده است)
- مالیات معوق
- مالیات های جاری
- حقوق و دستمزد (بدهی اما هنوز پرداخت نشده است)
- تعهدات گارانتی
- وامها
سرمایه می تواند شامل موارد زیر باشد:
- سهام (سهام ترجیحی و عادی)
- سود پایدار (پولی که باید برای تجارت دوباره سرمایه گذاری شود)
- درآمد جامع (سود یا زیان در سرمایه گذاری های شرکت در یک بازه زمانی خاص)
در یک صورت وضعیت مالی (ترازنامه)، دارایی = بدهی + سرمایه.
