دانشگاه مجازی یا دانشگاه الکترونیکی که به دانشگاه قرن ۲۱ هم معروف است، از زمانی که اینترنت همگانی شد مطرح گردید. بررسیها نشان میدهد آمریکا اولین کشوری بود که دانشگاه مجازی تأسیس کرد.البته فکر اولیه اینگونه دانشگاهها مربوط به انگلستان است که تحت عنوان دانشگاه باز (به انگلیسی: Open University) از سالها قبل در این کشور فعال بوده و هست. ولی دانشگاه مجازی توسعه داده شده توسط آمریکاییها است که به طور عملی به این مقوله پرداختهاند. برای تحصیل در این سیستم آموزشی حداقل پیشنیاز دانشجو برای شرکت در دورههای آموزشی دسترسی به دستگاه رایانه، شبکهی اینترنت و انگیزهی قوی برای موفقیت در یک کلاس غیر سنتی است.
ایجاد دانشگاه سنتی و تدریس از طریق رایانه و اینترنت فراتر از قید زمان و مکان صورت میگیرد. با این روش دانشجو میتواند در هرزمان و در هرجایی به آموزش دسترسی داشته باشد. در Flag of Iran.svg ایران نیز بهدنبال گسترش و پیشرفت شبکه، گسترش ضریب نفوذ فناوری اطلاعات و ارتباطات، سیستم آموزش الکترونیکی در دستور کار قرار گرفته و از چند سال قبل تأسیس دانشگاه مجازی از ایده به عمل درآمد.
نحوهی ارتباط دانشجو و استاد
مطالبی که در دانشگاه مجازی ارائه میشود، مطالب مجازی نیست بلکه همان مطالبی است که در دانشگاه حقیقی توسط استاد تدریس میشود. با این تفاوت که در دانشگاه مجازی از ابزار خاصی استفاده میشود تا فضای دانشگاه جابهجا شده و ارتباط استاد و دانشجو در بستر فناوری از راه دور ایجاد گردد. این بستر همان IT یا بستر اینترنتی است. باتوجه به وجود شبکههای اینترنتی، مطالب تدریس شده توسط استاد بهمدت طولانی باقی میماند و دانشجو با استفاده از گیرنده (رایانه) میتواند در هرلحظه از شبانهروز از آن درس تولید شده بهره گیرد.
تفاوت دانشگاه مجازی و حقیقی
دانشگاه مجازی در واقع یک حالت خاصی از دانشگاه حقیقی یا نقطهی مقابل آن است. یعنی در دانشگاه حقیقی میز، صندلی و دیگر ابزار و امکانات از جمله استاد و دانشجو بهصورت فیزیکی وجود دارد درحالیکه در دانشگاه مجازی، در محیطی دیگر، رایانه، اینترنت و ماهواره خط ارتباطی بین استاد و دانشجو و کلاس هستند.
دانشگاههای مجازی ایران
در Flag of Iran.svg ایران پذیرش دانشجوی دانشگاه مجازی از طریق آزمون سراسری انجام میگیرد و دانشگاههای صنعتی شریف، صنعتی امیر کبیر، علم و صنعت، صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی، تهران( مرکز آموزشهای الکترونیکی دانشگاه تهران ) ، شیراز، اصفهان و چند مؤسسه آموزش عالی غیرانتفاعی به ارائهی دروس مجازی پرداختهاند.
یک دانشگاه مجازی یا دانشگاه الکترونیک مجتمعی است که دانشجویان میتوانند از طریق اینترنت در دانشگاه ثبت نام نموده، دروس مورد نظر خود را از میان دروس ارائه شده انتخاب نمایند، از جلسات دروس استفاده نمایند، امتحان داده و با استاد و همکلاسیهایشان ارتباط برقرار کنند. همچنین دانشگاه الکترونیک ابزارهایی را در اختیار مدیران و استادان قرار میدهد که بتوانند وظایف خود را از طریق اینترنت انجام دهند.
منظور از آموزش الکترونیکی آن است كه فرد با داشتن يك رايانه و يك خط تلفن يا شبكه در هر زمان و مكان به آموزش موضوع خاصي دسترسي داشته باشد. در آموزش الکترونیکی محتويات دروس ممكن است كه از طريق اينترنت و يا استفاده از ويدئو و تصاوير فعال و متعامل دوطرفه انتقال يابند.
همچنين تلويزيونهاي كابلي يا ماهوارهاي ميتواند رسانه انتقال دهنده اين موارد درسي باشند و يا ميتوان موارد درسي را بر روي CD يا DVD و يا نوار ويدئو در اختيار داشت و يا تركيبي از موارد فوق را بكار گرفت.
در دانشگاه الکترونیکی دانشجويان ميتوانند از طريق اينترنت در دانشگاه ثبت نام كرده، دروس مورد نظر را از ميان دروس ارائه شده انتخاب كنند، از جلسات دروس استفاده كرده، امتحان داده و با استاد و هم كلاسيهاي خود ارتباط برقرار نمايند. همچنين دانشگاه الکترونیکی ابزارهايي را در اختيار مديران و اساتيد قرار ميدهد تا بتوانند وظايف خود را از طريق اينترنت انجام دهند. براي مدير ابزارهاي مديريتي از قبيل ارائه دروس، انتخاب استاد، زمان بندي ترم و مديريت مالي را فراهم ميكند. استاد نيز ابزارهايي در اختيار دارد كه ميتواند درس ارائه كند، امتحان بگيرد و نمره امتحاني دانشجو را وارد كند.
————————————————————————————————
پیروز باشید