روانشناسی ورزش
وان‌شناسی ورزش دانشی میان رشته‌ای است که به بررسی داده‌های دو دانش حرکت شناسی و روانشناسی می‌پردازد. این رشته همزمان به بررسی چگونگی تأثیر عوامل روانشناختی بر عملکرد آدمی و همین‌طور چگونگی مشارکت تأثیرات ورزش و تمرین‌های ورزشی بر عوامل روانشناختی و جسمی می‌پردازد. روانشناسی ورزش کاربردی به آموزش و راهنمایی‌های روان شناختی برای افزایش عملکرد می‌پردازد. از مهارت‌های روانشناختی که آموزش داده می‌شود می‌توان به تصویرسازی ذهنی، مدیریت انرژی، نظم بخشیدن به هدف‌ها، گفتگو با خود اشاره کرد. روان شناسان ورزش کاربردی معمولاً با قهرمانان و مربی‌ها کار می‌کنند، اگرچه برخی از آنها برای دیگر کارفرماها از جمله ورزشکاران، مدیران تجاری و ارتش کار می‌کنند.
تاریخچهروانشناسی ورزش، یک حوزه تخصصی از علم روانشناسی است که بر رابطه بین اصول روانشناسی و رفتاری تاکید دارد و بیانگر تاثیرات این اصول بر عملکرد تمرینی و ورزشی است. در واقع روانشناسی ورزشی علمی با هدف تقویت عوامل مثبت روانی پتانسیل ورزشکار را به حداکثر برساند. این رشته در سال ۱۹۸۴ توسط انجمن روان شناسی آمریکا اعتبار دانشگاهی کسب کرد و در همان سال یک روان شناس ورزشی برای هر تیم امریکایی شرکت کننده در مسابقات المپیک تعیین گردید.
چرا روانشناس ورزشی داریم؟
دلایل به‌وجود آمدن این رشته را می‌توان در پنج عامل اصلی جست‌وجو کرد:
هویت ملی، ملتها به قهرمانهای ورزشی و افتخارات ملی خود میبالند و ارزش و اعتبار بسیاری از فلسفههای سیاسی با کسب قهرمانیهای ورزشی در ارتباط است؛
کسب درآمد، ورزش با خود پول میآورد و فعالیت اقتصادی چند بیلیون دلاری پرخطر به‌شمار میآید. امروزه مالکان میلیونها و حتی بیلیونها دلار را صرف خریداری تیمهای بزرگ می‌کنند. به ورزشکاران پولهای هنگفتی داده می‌شود تا از نهایت مهارت‌های خود در زمین بیسبال، ژیمناستیک و فوتبال بهره بگیرند. گلف‌بازان برای انداختن یک توپ کوچولوی سفید در داخل یک حفره متحرک، میلیونها دلار به جیب میزنند؛
جذابیت در ورزش جوانان، میلیونها جوان و کودک در سراسر جهان به ورزش روی می‌آورند. این امر پدیده‌ای تازه در دنیای ورزش است و بحث و جدلهای فراوانی را به‌دنبال داشته است؛
تماشاچیان، طرفداران ورزشهای پرهیجان، موجوداتی افسانه‌ای هستند و موضوع بسیاری از تحقیقات اخیر بودهاند تا مشخص شود که چه چیزی این ورزشها را برای آنها پرهیجان کرده است و چرا در ورزشهای قهرمانی چنین رفتارهایی از خود بروز میدهند؛
در نهایت آنچه نیاز به روانشناسی ورزش را به‌وجود آورده است، تناسب حرکات است که باز هم در جهت شرکت در فعالیتهای ورزشی و لذت بردن از این‌گونه فعالیت‌هاست. بنابراین، مسائلی که بیان شد، مانند هویت ملی، شهرت، درآمد، لذت بردن از ورزشهای جوانان، تماشاچیان و تناسب حرکات، انگیزههایی هستند که این رشته جدید را به یکی از بازیگران اصلی در دنیای ورزش تبدیل کرده‌اند
روانشناس ورزشی کیست؟
فردی که دارای تحصیلات عالی از رشته روانشناسی ورزشی در دانشگاه ها و کالج ها است که باید دارای خصوصیات زیر را داشته باشد.
ویژگی های روان شناس ورزشی
روانشناسان ورزشی باید دارای ۴ ویژگی باشند:
صلاحیت : برای اثبات صلاحیت شرایطی لازم است عبارت است از : داشتن حداقل سطح تحصیلات، موفقیت در امتحان تشخیص صلاحیت یا بررسی تجربیات.
آگاهی : باید اطلاعات عمومی پایه ای را داشته باشد.
آموزش : باید یک دوره آموزشی را بگذرانند. این دوره شامل مطالعات علمی در دانشگاه و کارعملی زیر نظر یک متخصص است.
اخلاق : به معیار ها و اخلاقیات حرفه ای آشنا و تعهد داشته باشد.
چرا افراد به کمکهای روانشناس ورزشی نیاز دارند؟
یکی از دلایل مشترک برای کمک جستن از روانشناس ورزش، بهبود عملکرد ورزشی است. ورزشکاران از زمان بازیهای باستانی المپیک در یونان تاکنون، در جست‌وجوی دستیابی به توان رقابتی بودهاند و تعداد کثیری براین باورند که اصول روانشناسی ورزش آنها را در دستیابی به این هدف کمک میکند.
یکی دیگر از دلایل، کنترل اضطراب است. رویدادهای ورزشی گاهی استرس‌زا هستند و تعدادی از ورزشکاران بهتر از دیگران میتوانند اضطراب خود را کنترل کنند. بسیاری از روانشناسان ورزش در این زمینه آموزشهای لازم را دیده‌اند.شاید یکی از دیگر دلایل، تبدیل ورزش جوانان به تجربه‌ای خوشایند برای آنان است. ورزش جوانان ممکن است مشقت‌زا باشد. در نتیجه روانشناس ورزش میتواند این تجربه را برای آنان خوشایندتر کند.
ورزشکاران بهطور مکرر آسیب میبینند و روانشناس ورزش در توانبخشی به آنان، روز‌به‌روز اهمیت بیشتری پیدا میکند. بنابراین، علاوه‌بر ارائه کمکهای جسمانی به آسیب‌دیدگان، فرایندهای روانی بخش عمده‌ای از این توانبخشیها را شامل می‌شود.
در نهایت، روانشناس ورزش میتواند برای پایبندی بیشتر ورزشکاران به تمرینات و لذت بردن از آنها وارد میدان شود و راهبردهای جدیدی را ابداع کند.
احتمال دارد آنچه روانشناس ورزش به ورزشکاران میآموزد، در دیگر امور زندگی آنان نیز به‌کار آید. برای مثال، یادگیری نحوه کنترل اضطراب در ورزش میتواند در کنترل اضطراب هنگام امتحان کلاسی مهم نیز مؤثر باشد.
جهت ثبت نام در دوره آموزشی روانشناسی ورزشی بر روی تصویر فوق کلیک نمایید
دوره غیر حضوری است و محتوای الکترونیکی در قالب CD یا DVD به آدرستان ارسال می گردد
پس از پایان گواهی و مدرک معتبر دوره آموزشی روانشناسی ورزشی قابلیت ترجمه رسمی دریافت می نمایید
مشاوره رایگان: ۰۲۱۲۸۴۲۸۴ و ۰۹۱۳۰۰۰۱۶۸۸ و ۰۹۳۳۰۰۲۲۲۸۴ و ۰۹۳۳۰۰۳۳۲۸۴ و ۰۹۳۳۰۰۸۸۲۸۴ و ۰۹۳۳۰۰۹۹۲۸۴
روانشناسان ورزش چه می‌کنند؟
بهطور خلاصه، روانشناس ورزش در سه فعالیت اصلی مشارکت دارد: آموزش، تحقیق و تمرین. دو فعالیت اول (آموزش و تحقیق)، در ارتباط با همدیگر و در محیط دانشگاهی انجام میگیرند.
روان شناسان ورزشی با کاربرد این دانش سعی دارند تا :
۱-اطلاعات مربوط به شرایط خاص ورزشکاران در تمرین و مسابقه را گردآوری نمایند.( چه نیاز هایی؟)
۲-زمینه های ذهنی لازم را در ورزشکار برای موفقیت در مسابقه و تمرین را فراهم آورند. (شناخت و فراهم کردن نیازها)
۳-عوارض ناشی از شرایط نامطلوب روانی را به حداقل برسانند…
تصویرسازی ذهنی در ورزش
تصویر سازی را می توان استفاده از تمام حواس برای بازسازی یا ساخت تجربه ای در ذهن تعریف کرد.
این تعریف دارای ۳ ویژگی است :
۱- تجربه ای چند حسی است ( استفاده از تمام حواس نه فقط دیدن).
هرچه از حواس بیشتری در تصویرسازی استفاده شود ( لامسه، بینایی، شنوایی، و حتی بویایی و چشایی) تجربه واقعی تری در ذهن ایجاد می شود.
به کارگریری حواس بیشتر وضوح تصویر را بیشتر و تاثیر آن را بهتر می کند.
در کل حس غالب ورزشکاران متفاوت است. بعضی ها به جای دیدن با حس حرکت احساس می کنند.
۲- با تصویر سازی، تجارب در ذهن بازسازی می شود یا رویداد های آینده به تصویر می آید.
به طور طبیعی، ذهن همیشه در حال بازسازی تصاویر است.
زمانی که ورزشکار اجرای زیبای حرکات ورزشی را از مجری دیگر می بیند و آن را مرتب در ذهن خود تکرار می کند در حال بازسازی تصاویر است که از قضا بر عملکردش هم موثر است.
در واقع ذهن از تصویر عملکرد مطلوب دیگران الگوبرداری و به عنوان الگو و سرمشق یا دستور کاری برای آموختن استفاده می کند.
همچنین با فراخوانی اطلاعات موجود در حافظه تصاویر معنا داری ساخته می شود، یعنی ذهن می تواند تصاویر رویدادهای آینده را نیز بسازد.
ورزشکاران هنگام آماده شدن برای مسابقه، عملکردهای خود را در روز مسابقه را از قبل در ذهن می بینند و مرور می کنند.
۳- تصاویر بدون نیاز به محرک های بیرونی ایجاد می شود.
در واقع تجربه های حسی در ذهن روی می دهد.
بازیکن در حالی که رو تخت دراز کشیده تنیس بازی می کند.
او حتی توپ، راکت و حرکت ها را نیز حس می کند.
مغز این تصاویر را همانند تصاویر واقعی با محرک بیرونی تلقی می کند.
همین ویژگی است که تصویر سازی را تا این حد موثر می کند.
چه ساز و کاری باعث می شود با تمرین ذهنی و یا تصویر سازی عملکرد و یادگیری بهبود یابد؟
نظریه روانی عصبی عضلانی
الگوی فعالیت عصبی – عضلانی در هنگام تصور فعالیت همانند اجرای واقعی است.
فرمان ها و تکانه های عصبی ناشی از تصور حرکت، مشابه با تکانه های حرکت واقعی، اما با فرکانس های پایین تر و با شدت کمتر است که منجر به حرکت آشکار نمی شود.
یعنی راه عصبی یکی است اما نیرو برای ایجاد حرکت کافی نیست.
بنا براین فرصت تمرین الگو حرکتی را می یابد بی آنکه عضله واقعا در گیر حرکت شود.
نظریه یادگیری نمادین
فرد از طریق تصویرسازی اقدامات آتی خود را طرح ریزی می کند.
بنا براین نظریه هدف ها و راه حل های محتمل بررسی می شوند بی آنکه حرکتی انجام شود.
مجری با آنچه برای اجرای موفقیت آمیز لازم است آشنا می شود.
نظریه تنظیم توجه و انگیختگی
تصویر سازی از دو راه موجب بهبود عملکرد می شود.
۱- از دیدگاه فیزو لوژیکی تصویر سازی به ورزشکار در تنظیم میزان انگیختگی (فعال سازی عصبی) کمک می کند
۲- از دیدگاه شناختی توجه فرد به صورت گزینه ای به تکالیف جاری معطوف می کند.
اگر ورزشکار در تصویر سازی به تصویری مرتبط با تکلیف توجه کند، کمتر احتمال دارد که محرک های نامرتبط با عملکرد، توجه او را بر هم بزند.
